Δ.Ε.36 Δραστηριότητες εμπέδωσης από την Τράπεζα θεμάτων

Δ.Ε.36 Η Κινεζική θρησκεία

ΘΕΜΑΑ2

α) Οι Κινέζοι αποδίδουν ιδιαίτερη τιμή στα πνεύματα των προγόνων τους.Για ποιο λόγο;

α) Να εξηγήσετε με συντομία τη σημασία του Τάο (δρόμος) στον Ταοϊσμό.

α) Με ποιον ιδιαίτερο τρόπο εκφράζεται η κυκλική κίνηση του χρόνου στον Ταοϊσμό;

α) Ο Κομφουκιανισμός είναι ένα ηθικοκοινωνικό σύστημα ή μία θρησκεία;Να τεκμηριώσετε την άποψή σας.

α) Να εξηγήσετε για ποιο λόγο ο όρος «Κινεζική Θρησκεία» παραπέμπει σε ένα συνδυασμό του Ταοϊσμού, του Κομφουκιανισμού και του Μαχαγυάνα Βουδισμού.

α) Ο Κομφουκιανισμός τοποθετεί την ιδέα της “ τάξης” στο επίκεντρο της διδασκαλίας του. Δώστε δύο παραδείγματα.

β) Στο επίκεντρο του Κομφουκιανισμού βρίσκεται η ιδέα της τάξης. Να εξηγήσετε με συντομία αυτή τη θέση.

β) Η θρησκεία που ασκεί η πλειονότητα του κινεζικού λαού αποτελεί συνδυασμό του Κομφουκιανισμού, του Ταοϊσμού και του Μαχαγυάνα Βουδισμού. Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζουν οι Κινέζοι καθεμία από αυτές.

β) Η διδασκαλία για το γιν και το γιανγκ από ποια θρησκεία προέρχεται;Να αναφέρετε δύο

βασικές αρχές που βασίζονται σε αυτήν.

ΘΕΜΑ Β2     

«Για εννέα πράγματα φροντίζει ο άριστος· ό,τι κοιτάζει, να το βλέπει με διαύγεια· ό,τι αφουγκράζεται, να το ακούει με ευκρίνεια· η όψη του να είναι καλοπροαίρετη· η στάση του να είναι σεβαστική· τα λόγια του να είναι ειλικρινή· αν διαχειρίζεται υποθέσεις, να είναι σεβαστικά προσεχτικός· αν αμφιβάλλει, να ρωτάει· πριν θυμώσει, να σκεφτεί τις συνέπειες· πριν αποκτήσει το παραμικρό, να εξετάσει αν είναι δίκαιο. … Οι νέοι στο σπίτι σέβονται τους γονείς, έξω τιμούν τους μεγαλύτερους, προσεκτικοί στα λόγια, τα τηρούν πάντοτε, πλημμυρίζουν αγάπη για όλους, ωστόσο συνδέονται στενά μόνο με τους τέλειους ανθρώπους» (Κομφούκιος, Ανάλεκτα)

Ποιες βασικές αρχές του Κομφουκιανισμού μπορείτε να αναγνωρίσετε στα παραπάνω αποσπάσματα της διδασκαλίας του Κομφούκιου

 

«Υποχώρει και νίκα… Οι στρατιώτες έχουν ένα ρητό: Προτιμώ να παίζω τον φιλοξενούμενο,παρά να τολμήσω το πρώτο βήμα… προτιμώ να υποχωρήσω βήμα παρά να τολμήσω να προχωρήσω πόντο. Τούτο λέγεται βάδισμα που μοιάζει ακίνητο… αιχμαλώτιση του εχθρού δίχως επίθεση… μεγαλύτερη καταστροφή από την υποτίμηση του εχθρού δεν υπάρχει. Υποτιμώντας τον εχθρό, χάνω σχεδόν καθετί που εκτιμώ. Γι αυτό όταν δίνεται η μάχη, νικά ο υποδεέστερος (σημ. ο πιο αδύνατος)» (Λάο Τσε, Ταό Τε Κινγκ)

Μπορείτε να ανιχνεύσετε μια κεντρική ιδέα του φιλοσοφικού Ταοϊσμού στο παραπάνω απόσπασμα από το βιβλίο του Ταό Τε Κινγκ; Ποια είναι η κυρίαρχη πρότασή του για τη λειτουργία του ανθρώπου στην καθημερινή του ζωή;

 

« Η σκέψη του Λάο-Τσε οδήγησε την κινεζική φιλοσοφία σε μία στάση διαμετρικά αντίθετη από τον Κομφουκιανισμό. Αμφισβήτησε τη σημασία της ανθρώπινης σοφίας και της πολιτιστικής προσπάθειας, εξύμνησε το αυθόρμητο, το φυσικό. Ο Λάο-Τσε πρόσφερε πολλά στη διαμόρφωση της κινεζικής νοοτροπίας, δείχνοντας την τρέλα που κρύβει η εγωιστική αναζήτηση, τους κινδύνους που έχει η τυπικότητα και υπεροργάνωση. Εντούτοις και οι δύο στοχαστές (δηλ. του Κομφουκίου και του Λάο-Τσε) συμφωνούν ότι πρέπει να τονίζεται η αξία του μέτρου. Τα άκρα φέρνουν το αντίθετο του επιδιωκομένου» (Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, Αναστάσιος)

Αφού λάβετε υπόψη σας το παραπάνω απόσπασμα και αξιοποιήσετε τις γνώσεις σας, να εξηγήσετε ποια χαρακτηριστικά του Ταοϊσμού και του Κομφουκιανισμού επαληθεύουν την άποψη του συγγραφέα του παραπάνω κειμένου.

 

«…Όσο περισσότερα ταμπού και απαγορεύσεις υπάρχουν στον κόσμο

τόσο περισσότερο φτωχοί θα είναι οι άνθρωποι.
Όσο περισσότερο κοφτερά όπλα έχουν οι άνθρωποι,
τόσο περισσότερα προβλήματα θα έχει το κράτος.
Όσο περισσότερη εξυπνάδα έχει ο άνθρωπος,
τόσο περισσότερο κακά πράγματα θα εμφανιστούν.
Όσο περισσότερο σημασία δίνεται στους νόμους και στα διατάγματα
τόσο περισσότεροι κλέφτες και ληστές θα εμφανιστούν.
Γι’ αυτό ο σοφός [ηγεμόνας] λέει:
Δεν παίρνω κανένα μέτρο και οι άνθρωποι βελτιώνονται από μόνοι τους.
Αγαπώ την γαλήνη και οι άνθρωποι διορθώνονται από μόνοι τους.
Δεν αναλαμβάνω καμία δραστηριότητα και οι άνθρωποι ευημερούν από μόνοι τους.
Δεν έχω καμία επιθυμία και οι άνθρωποι γίνονται απλοί από μόνοι τους»
( Από το Λάο-Τσε , Τάο-τε κινγκ)
Με βάση το παραπάνω παραδοσιακό θρησκευτικό κείμενο να εξηγήσετε ποιό είναι το ιδανικό, κατά τον Ταοϊσμό, στη συμπεριφορά του ανθρώπου στη σχέση του με τον κόσμο και τα προβλήματα που υπάρχουν σ’ αυτόν.

 Χανόγλου Δέσποινα ΠΕ01