Δ.Ε.24 Δραστηριότητες εμπέδωσης από την Τράπεζα θεμάτων

Δ.Ε. 24 Πίστη και Επιστήμη

ΘΕΜΑ Α2

α) Να εντοπίσετε και να αναφέρετε την κύρια διαφορά ανάμεσα στον σκοπό της χριστιανικής πίστης και της επιστημονικής γνώσης.

α) Τι συμπεραίνεις από το γεγονός ότι η επιστήμη ερευνά το «πώς και πότε» της δημιουργίας και η θρησκεία το «ποιός και γιατί»;

α) Κατά καιρούς υποστηρίχθηκε ότι η σχέση πίστης και επιστήμης είναι εχθρική. Άλλοτε

τονίστηκε ότι είναι διαλεκτική. Ποια, από τις δύο θέσεις, σας φαίνεται ορθότερη και γιατί;

α) Η φράση του Κλήμη Αλεξανδρέως «Ούτε η γνώση χωρίς την πίστη, ούτε η πίστη χωρίς τη γνώση» φανερώνει τον τρόπο που βλέπει η Εκκλησία τη σχέση της επιστήμης με την πίστη.

Να σχολιάσετε τη φράση.


ΘΕΜΑ Β2      

«Η επιστήμη χωρίς θρησκεία είναι κουτσή. Η θρησκεία χωρίς επιστήμη είναι τυφλή» (Αλβέρτος Αϊνστάιν)

Η πίστη και η επιστήμη, δύο μεγάλα πνευματικά μεγέθη, είναι αλληλοαποκλειόμενα ή αλληλοσυμπληρούμενα; Να αιτιολογήσετε την άποψή σας στηριζόμενοι και στο παραπάνω aπόσπασμα.

«Για έναν αστροφυσικό ή έναν βιολόγο ο Θεός υπάρχει τόσο κοντά ή τόσο μακριά όσο και για έναν απλό πολίτη. Η επιστήμη δεν θα αποδείξει ποτέ την ύπαρξη του Θεού. Ούτε,βέβαια -παρά τα όσα λέγονται και γράφονται- την ανυπαρξία του. Η πραγματική πίστη έχει μια υπερβατική διάσταση. Εναπόκειται λοιπόν στον κάθε άνθρωπο, στις εμπειρίες ή στον ψυχισμό του, να τη δεχθεί ή να την απορρίψει» (Γιώργος Γραμματικάκης)

Η πίστη και η επιστήμη είναι δύο μεγάλα πνευματικά μεγέθη. Κατά τη γνώμη σας, είναι αλληλοαποκλειόμενα ή αλληλοσυμπληρούμενα; Να αιτιολογήσετε την άποψή σας στηριζόμενοι και στο παραπάνω απόσπασμα.

«Δεν βλέπω καμιά αντίφαση και καμιά αντιπαράθεση μεταξύ της πίστης στην εξέλιξη και της πίστης στον Θεό. Προσωπικά πιστεύω στην εξέλιξη και δεν μπορώ να καταλάβω αυτούς που θεωρούν αντίθετη αυτή μου την πεποίθηση, με την πίστη στο Θεό. Σε τελική ανάλυση ποιοι είμαστε εμείς να αποφασίσουμε ότι ο Θεός μέσα στην παντοδυναμία Του δεν κανόνισε ώστε η ζωή να ξεκινήσει και να εξελιχθεί ακριβώς έτσι όπως εξελίχθηκε; Ότι δεν όρισε το σύμπαν να έχει τη μορφή που έχει;» ( Άρης Πατρινός)

Τι ακριβώς θέλει να πει ένας επιστήμονας των θετικών επιστημών (όπως ο συγγραφέας του παραπάνω κειμένου) με αυτά τα λόγια για τη σχέση πίστης και επιστήμης;

«Η επιστήμη επιζητεί να κατανοήσει τον κόσμο. Οι Θρησκείες (και οι φιλοσοφίες) έχουν αναλάβει την αποστολή να δώσουν νόημα στη ζωή. Όσες φορές η Εκκλησία επιχείρησε να επιβάλλει τη δική της εξήγηση του κόσμου, επήλθε σύγκρουση. Ας θυμηθούμε το Γαλιλαίο, ο οποίος έλεγε στους θεολόγους αντιπάλους του: Πείτε μας τι κάνουμε στον ουρανό και αφήστε μας να σας πούμε τι “κάνει” ο ουρανός. …Η επιστήμη ενδιαφέρεται για πράγματα ορατά και αντιληπτά. Δεν επιτρέπει την ερμηνεία αυτού που βρίσκεται πέραν του ορατού. Αντίθετα με μια διαδεδομένη γνώμη, δεν αποκλείει την ύπαρξη Θεού. Δεν μπορεί να αποδείξει την ύπαρξή του, ούτε την ανυπαρξία του. Αυτή η πραγματεία, της είναι ξένη» (H.

Reeves, J.de Rosnay, Y.Coppens, D.Simonnet, Η πιο όμορφη ιστορία του κόσμου)
Με βάση το κείμενο αυτό να αναπτύξετε τη σχέση μεταξύ πίστης και επιστήμης μέσα από τον ρόλο καθεμιάς στη ζωή του κόσμου.

«Η χριστιανική παράδοση στη γνησιότητά της… ούτε δέχθηκε ποτέ ούτε κήρυξε το ανελεύθερο δόγμα “πίστευε και μη ερεύνα” αλλά κήρυξε το “ερευνάτε μετά πίστεως”. Αυτό σημαίνει … απελευθέρωση από κάθε ιδεολογική δέσμευση, κάτι που συνιστά άλλωστε θεμελιώδη αρχή και της θετικής –επιστημονικής– γνώσης» (π. Γεώργιος Μεταλληνός).

Με βάση την παραπάνω άποψη να αναπτύξετε τη σχέση πίστης και επιστήμης σύμφωνα με την χριστιανική παράδοση.

«Ο άνθρωπος είναι ένα ον που πεινάει.Πεινάει όμως για Θεό. Πίσω από όλες τις πείνες της ζωής μας βρίσκεται ο Θεός. Κάθε πόθος είναι τελικά πόθος για Εκείνον. Βέβαια δεν είναι μονάχα ο άνθρωπος ένα ον που πεινάει. Όλα όσα υπάρχουνε ζούνε "τρώγοντας". Η δημιουργία ολόκληρη εξαρτάται από την τροφή. Η μοναδική όμως θέση του ανθρώπου μέσα στο σύμπαν βρίσκεται στο ότι μονάχα αυτός ευλογάει το Θεό για την τροφή και για τη ζωή που λαβαίνει από Εκείνον» (Αλέξανδρος Σμέμαν, Ορθόδοξος Θεολόγος)

Στο παραπάνω κείμενο ο συγγραφέας δίνει τη δική του απάντηση στο ερώτημα γιατί υπάρχει η θρησκευτικότητα και η πίστη. Να σχολιάσετε κριτικά τις θέσεις του κειμένου.

«Ένας από τους πρωτοπόρους της θεωρίας της Μεγάλης Έκρηξης ήταν ένας ιερέας, ο Ζορζ Λεμέτρ. Είπε κάποτε: “Υπάρχουν δύο τρόποι να φτάσει κανείς στην αλήθεια. Αποφάσισα να τους ακολουθήσω και τους δύο”. Δεν τίθεται ζήτημα σύγκρουσης. Το πρόβλημα προκύπτει όταν φανατικοί προσπαθούν να εξηγήσουν τη φύση χρησιμοποιώντας τη Βίβλο. Εάν τη διαβάσουμε όπως ένας θρησκόληπτος, τότε η Γη δεν κινείται και ο κόσμος είναι 6.000 χρόνων. Ωστόσο νομίζω ότι οι περισσότεροι σκεπτόμενοι χριστιανοί δεν διαβάζουν τη Βίβλο κατά γράμμα αλλά σύμφωνα με το πνεύμα της».

Σχολιάστε το παραπάνω κείμενο.
Χανόγλου Δέσποινα ΠΕ01