Δ.Ε.21 Δραστηριότητες εμπέδωσης από την Τράπεζα θεμάτων

Δ.Ε .21 Φανατισμός και ανεξιθρησκία

 

 ΘΕΜΑ Α2

α) Να αναφέρετε μορφές που εμφανίζεται ο θρησκευτικός φανατισμός.

 

α) Να παρουσιάσετε καταστάσεις-συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη του φανατισμού.

 

α) Να ορίσετε με συντομία τους όρους: φανατισμός και μισαλλοδοξία.

β) Ας υποθέσουμε ότι μετέχετε σε ένα νομοθετικό σώμα το οποίο καλείται να νομοθετήσει για πρώτη φορά, σχετικά με την έννοια της ανεξιθρησκίας. Σκεφτείτε και αναφέρετε επιγραμματικά μερικά βασικά άρθρα ενός πιθανού νομοθετήματος με θέμα την προάσπιση της ανεξιθρησκίας.

 β) Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το κύριο αίτιο του θρησκευτικού φανατισμού; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

β) Είναι ανθρώπινο δικαίωμα ότι: «Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη…». Πώς κατανοείτε αυτή τη φράση; Δώστε ένα παράδειγμα.

 β) Να δώσετε σύντομους ορισμούς στις παρακάτω μορφές του θρησκευτικού φανατισμού: θρησκοληψία, θεοκρατία και θρησκευτικός επεκτατισμός.

ΘΕΜΑ Β

«Ενθαρρύνουμε όλες τις πλευρές ανεξάρτητα από θρησκευτικές πεποιθήσεις να συνεχίσουν να εργάζονται για την καταλλαγή και τη δίκαιη αναγνώριση των δικαιωμάτων των λαών. Είμαστε πεπεισμένοι ότι δεν είναι τα όπλα αλλά ο διάλογος, η συγχώρηση και η καταλλαγή, τα μόνα δυνατά μέσα για την επίτευξη της ειρήνης» (Kοινή δήλωση Πάπα Φραγκίσκου και Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου)

Να σχολιάσετε ελεύθερα, με δικές σας κρίσεις και επιχειρήματα, το παραπάνω κείμενο.

 

«Αυτοί οι άνθρωποι είναι πεισμένοι ότι το άγιο πνεύμα που τους διαπνέει βρίσκεται πάνω από τους νόμους και ότι ο ενθουσιασμός τους είναι ο μόνος νόμος στον οποίο πρέπει ναυπακούουν. Τι να απαντήσεις σε έναν άνθρωπο, ο οποίος σου λέει ότι προτιμάει να υπακούει στο Θεό παρά στους ανθρώπους και ότι συνεπώς είναι σίγουρος ότι κερδίζει τον παράδεισο αν σε σφάξει;» (Πασκάλ Μπρικνέρ).

Με αφετηρία το κείμενο να διερευνήσετε τα αίτια του θρησκευτικού φανατισμού.

«Θεωρώ τον θρησκευτικό φανατισμό ως παρέκκλιση του γνήσιου θρησκευτικού βιώματος. Ο φανατισμός αυτός, που συχνά εξελίσσεται σε μισαλλοδοξία,αναπτύσσεται είτε από σπέρματα θρησκευτικού τύπου είτε από μη θρησκευτικές ρίζες,όπως από παράγοντες πολιτικούς, εθνικιστικούς, που ζητούν να χρησιμοποιήσουν τη θρησκεία για άλλες επιδιώξεις...» (Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος).

Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε τα χαρακτηριστικά του θρησκευτικού φανατισμού.

«Ο πανίερος αυτός Τάφος (του Χριστού)μας καλεί να αποβάλουμε ένα ακόμη φόβο, τον πλέον ίσως διαδεδομένο στον σύγχρονο κόσμο μας: τον φόβο του άλλου, του διαφορετικού, του αλλοπίστου, του αλλοθρήσκου, του ετεροδόξου. Οι φυλετικές και κάθε είδους διακρίσεις επικρατούν ακόμη σε πολλές σύγχρονες κοινωνίες μας και, το χειρότερο όλων, διαπερνούν συχνά και αυτό τον θρησκευτικό βίο των ανθρώπων. Ο θρησκευτικός φανατισμός απειλεί ήδη την ειρήνη σε πολλές περιοχές της γης, όπου και αυτό το ίδιο το δώρο της ζωής θυσιάζεται στο βωμό της μισαλλοδοξίας. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση το μήνυμα του ζωοδόχου Τάφου είναι επείγον και σαφές: αγαπήστε τον άλλο, τον διαφορετικό, τον αλλόπιστο, τον ετερόδοξο ως αδελφό. Το μίσος οδηγεί στον θάνατο, η αγάπη"έξω βάλλει τον φόβο" (Α΄ Ιω. 4, 18) και οδηγεί στη ζωή» (Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος)

Να εντοπίσετε στο κείμενο μορφές φανατισμού και να σχολιάσετε ελεύθερα τις προτάσεις του για την αντιμετώπισή του.

«Ο φανατισμός, … μπορεί να εμφανισθεί στους αθέους όπως και στους πιστούς, στους προοδευτικούς όπως και στους συντηρητικούς. Ριζώνει στο άγχος και στην αλαζονεία. …Ο φανατικός έχει συχνά την ψύχωση της συνωμοσίας!Μάλιστα, μια μορφή απελπισμένης αλαζονείας μπορεί να οδηγήσει τον καθένα να πεισθεί ότι είναι ο μόνος που μένει στην αλήθεια, μια αλήθεια την οποία απολυτοποιεί, και την οποίαν κατέχει… Αν είσαι διαφορετικός από εμένα, αυτό σημαίνει ότι θέλεις το θάνατό μου! Ο φανατικός είναι συχνά ένα ον αβέβαιο,ανήσυχο, αποδιοργανωμένο…, θεωρεί πως εκείνος που διαφωνεί μαζί του σε ένα σημείο, έστω και δευτερεύον, έχει άδικο σε όλα και για όλα. Είναι ανίκανος να περάσει μέσα στην ετερότητα του άλλου, να τον καταλάβει λίγο, να δεχτεί πως ίσως έχει δίκιο,έστω και εν μέρει. Ορισμένες λέξεις, που αγνοεί την πραγματική τους σημασία,τον κάνουν μανιακό» (Ολιβιέ Κλεμάν)

Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου που είναι φανατικός.

Χανόγλου Δέσποινα ΠΕ01