Τα Χριστούγεννα που νίκησαν τον πόλεμο

 

Μια φορά κι έναν καιρό, τα Χριστούγεννα οι άνθρωποι δεν έδιναν ο ένας στον άλλο δώρα, αλλά σφαίρες στην καρδιά. Πολλοί δεν έμεναν μέσα στη ζεστασιά των σπιτιών τους, δίπλα ίσως από ένα τζάκι, αλλά ήταν κλεισμένοι μέσα στα χαρακώματα και έπιναν κονιάκ για να μην πεθάνουν. Σίγουρα όχι μόνο μια φορά κι έναν καιρό, τα Χριστούγεννα δεν έφερναν στον κόσμο την ειρήνη, γιατί αυτός ήταν βυθισμένος μέσα στον πόλεμο. Όμως η φύση του ανθρώπου αποζητά πάντα την ελευθερία, την αγάπη και την ειρήνη, έστω και κατά βάθος.

Μια φορά κι έναν καιρό, 96 χρόνια πριν η Ευρώπη ολόκληρη σειόταν από τις ιαχές του πολέμου. Όλα είχαν σταματήσει μπροστά στην επέλαση των Γερμανών, εκτός από ένα: ο χρόνος. Ο χρόνος που κυλούσε αμείλικτα και έφερνε κάθε χρόνο στις 25 Δεκεμβρίου, την ημέρα που όλοι περισσότερο από κάθε άλλη φορά, θέλουν να είναι σε ένα σπίτι με ζεστασιά, καλό φαγητό και πάνω απ' όλα μαζί με την αγαπημένη τους οικογένεια.Μια τέτοια μέρα είχε έρθει και τον Δεκέμβριο του 1914, στα χαρακώματα του Δυτικού Μετώπου στα σύνορα Γαλλιας και Βελγίου.

Λίγες μέρες πριν, 101 Βρετανίδες είχαν γράψει μια επιστολή «Στις γυναίκες της Αυστρίας και της Γερμανίας» ζητώντας να σταματήσει ο πόλεμος έστω γι' αυτές τις μέρες των Χριστουγέννων. Ο πάπας Βενέδικτος ο 15ος είχε εκκλιπαρίσει τις κυβερνήσεις των χωρών που βρίσκονταν σε πόλεμο, «τα όπλα να σιγήσουν τουλάχιστον τη νύχτα που ψέλνουν οι αγγέλοι». Η έκκληση του απορρίφθηκε πάραυτα.

Οι άντρες όμως των χαρακωμάτων στην περιοχή Υπέρ των γαλλοβελγικών συνόρων ήξεραν ότι απέναντί τους έχουν τον εχθρό και πρέπει να πολεμήσουν. Έτσι τουλάχιστον είχαν μάθει να κάνουν. Όταν όμως στις 24 Δεκεμβρίου, λίγο πριν η μέρα αλλάξει και ακουστούν «οι ύμνοι των αγγέλων», στην πεδιάδα επικρατούσε η απόλυτη σιωπή, οι πολεμιστές ήθελαν μόνο την ειρήνη. Από τη μια πλευρά οι Γερμανοί στρατιώτες και από την άλλη οι Βρετανοί και λίγο παραπέρα οι Γάλλοι προσεύχονταν να γίνει ένα θαύμα.

Την αρχή την έκαναν οι Γερμανοί. Δειλά στην αρχή και δυνατά στη συνέχεια άρχισαν να τραγουδούν κάλαντα και να στολίζουν τα χαρακώματά τους με κεράκια. Παίρνοντας θάρρος και οι Βρετανοί άρχισαν να τραγουδούν δικά τους χριστουγεννιάτικα τραγούδια και σε λίγο οι δυο πλευρές αντάλλαζαν φωναχτά χριστουγεννιάτικες ευχές! Σύντομα, οι πιο θαραλλέοι άρχισαν να βγαίνουν στην ουδέτερη ζώνη και να χαιρετούν από κοντά αυτούς που ίσως να σκότωναν την άλλη μέρα. Άρχισαν μάλιστα να ανταλλάσουν δώρα όπως ποτό και καπνό ή ακόμα πιο προσωπικά όπως κουμπιά και καπέλα! Το πρώτο βήμα προς την ειρήνη είχε γίνει. Όλες οι πλευρές μάζεψαν τους νεκρούς τους και τους αποχαιρέτησαν με ύμνους. Τελικά το βράδυ αυτό τα όπλα πράγματι σίγησαν για να ακουστούν ύμνοι, τραγούδια και η Ειρήνη. Ο Άγγλος Μπρους Μπάιρνσφάδερ που βρισκόταν εκεί εκείνο το βράδυ ανέφερε σε γράμμα του λίγο αργότερα: «Δε θα ήθελα να χάσω αυτά τα μοναδικά και παράξενα Χριστούγεννα για τίποτα στον κόσμο. Εντόπισα έναν Γερμανό αξιωματικό και του είπα ότι θα έπρεπε να μου χαρίσει κάποια από τα φανταχτερά του κουμπιά. Έφερα σύρμα και τα έβγαλα και εγώ σε αντάλλαγμα του χάρισα δυο δικά μου κουμπιά. Το τελευταίο πράγμα που είδα ήταν ένας οπλίτης μας που παλιά ήταν ερασιτέχνης κομμωτής να κουρεύει έναν Γερμανό στρατιώτη που είχε πολύ μακριά μαλλιά».

Τα νέα δε μαθεύτηκαν έξω από το μέτωπο παρά μια εβδομάδα μετά. Τότε ανακάλυψαν ότι αυτό το χαράκωμα δεν ήταν η μόνη περιοχή που τα αντίπαλα στρατόπεδα είχαν συναδελφωθεί έστω για ένα βράδυ. Κάπου μάλιστα αυτή η «παύση» του πολέμου είχε κρατήσει ως και την Πρωτοχρονιά. Οι New York Times ήταν οι πρώτοι που μίλησαν γι' αυτή την άτυπη ανακωχή σε δημοσίευμά τους στις 31 Δεκεμβρίου 1914. Γρήγορα οι βρετανικές εφημερίδες άρχισαν να γράφουν για την «μεγαλύτερη έκπληξη αυτού του γεμάτου εκπλήξεις πολέμου». Σύντομα, φωτογραφίες φτάνουν από το μέτωπο και οι εφημερίδες δημοσιεύουν τις εικόνες Γερμανών και Βρετανών στρατιωτών να τραγουδούν μαζί ανάμεσα στις γραμμές καθώς και γράμματα που έφταναν από το μέτωπο στις οικογένειες των στρατιωτών. Οι New York Times μιλούν θετικά για την φανερή έλλειψη πραγματικής έχθρας ανάμεσα στις δύο πλευρές, ενώ η Mirror, πιο ρεαλιστική, λυπάται γιατί η τραγωδία και ο παραλογισμός θα ξεκινήσουν και πάλι.

Αξίζει να τονιστεί επίσης πως Βρετανοί και Γερμανοί στρατιώτες παίξανε στα χαρακώματα αντίπαλοι σε ποδοσφαιρικό αγώνα γεγονός που κορύφωσε το νόημα της ανακωχής. Ήταν από τους πρώτους ποδοσφαιρικούς αγώνες μεταξύ Γερμανών και Άγγλων που γίνανε στην ποδοσφαιρική ιστορία

Αναδημοσίευση από Niva