Τετάρτη 31 Δεκεμβρίου 2014
Το έθιμο της βασιλόπιτας.
Στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη, όταν το Βυζάντιο κήρυξε τον πόλεμο στην Περσία, ο Ιουλιανός πέρασε με τον στρατό του από την Καισαρεία. Τότε διέταξε να φορολογήσουν όλη την επαρχία και τα χρήματα αυτά θα τα έπαιρνε επιστρέφοντας για την Κωνσταντινουπολη. Έτσι, οι κάτοικοι αναγκάσθηκαν να δώσουν ό,τι είχε ο καθένας χρυσαφικά νομίσματα κ.λπ. Όμως ο Ιουλιανός σκοτώθηκε άδοξα σε μια μάχη στον πόλεμο με τους Πέρσες, έτσι δεν ξαναπέρασε ποτέ από την Καισάρεια. Τότε ο Άγιος Βασίλης έδωσε εντολή και από τα μαζεμένα χρυσαφικά τα μισά να δοθούν στους φτωχούς, ένα μικρό μέρος κράτησε για τις ανάγκες των ιδρυμάτων της Βασιλειάδος , και τα υπόλοιπα τα μοίρασε στους κατοίκους με ένα πρωτότυπο τρόπο: έδωσε εντολή να ζυμώσουν ψωμιά και σε κάθε ψωμί, έβαλε από ένα νόμισμα ή χρυσαφικό μέσα, κατόπιν τα μοίρασε στα σπίτια, έτσι τρώγοντας οι κάτοικοι τα ψωμιά όλο και κάτι έβρισκαν μέσα.
Έτσι, γεννήθηκε το έθιμο της πίτας που ονομάσθηκε βασιλόπιτα.
Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου 2014
Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2014
Τρίτη 9 Δεκεμβρίου 2014
Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2014
Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2014
Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2014
δ.ε.10 οι κατακόμβες
Δύο χρήσιμες παρουσιάσεις για το μάθημα 10 της γ΄γυμνασίου σχετικές με τις κατακόμβες και τα πρώτα χριστιανικά σύμβολα.
δ.ε.10 Κατακόμβες from desphan
το βρήκαμε εδώ http://istoimerologio.blogspot.gr/2014/07/10_26.html
Η επόμενη παρουσίαση ανήκει στην καλή μου φίλη Ρόη. Ευχαριστούμε.!
το βρήκαμε εδώ http://istoimerologio.blogspot.gr/2014/07/10_26.html
Η επόμενη παρουσίαση ανήκει στην καλή μου φίλη Ρόη. Ευχαριστούμε.!
Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2014
Ποια είναι η περιγραφή της εικόνας των "Εισοδίων της Θεοτόκου";
Το Κύριο πρόσωπο της εικόνας, είναι η τριετής Παναγία.
Εικονίζεται την στιγμή που την υποδέχεται στο Ναό ο ιερέας Ζαχαρίας, ο μετέπειτα πατήρ του Προδρόμου. Την συνοδεύουν οι γονείς της (Ιωακείμ και Άννα) και οι παρθένες, που βαστούν λαμπάδες. Η Παναγία δεν εμφανίζει τίποτε το παιδικό, εκτός από το μικρό μέγεθος του σώματός της. Αυτό γίνεται σκοπίμως. Ο ορθόδοξος αγιογράφος θέλει να μας απομακρύνει από το γράμμα της διηγήσεως («τριετής ἡ παῖς») για να συλλάβουμε το πνεύμα της, την εκκλησιολογική της διάσταση. Η Παναγία είναι η Θεοτόκος, η Μητέρα του Θεού. Διά τούτο ο υμνῳδός μας καλεί «τήν νηπιάζουσαν φύσει καί ὑπέρ φύσιν» Μητέρα ἀναδειχθεῖσαν τοῦ Θεοῦ εὐφημήσωμεν ὕμνοις (Τροπάριο του Όρθρου).
Εικονίζεται την στιγμή που την υποδέχεται στο Ναό ο ιερέας Ζαχαρίας, ο μετέπειτα πατήρ του Προδρόμου. Την συνοδεύουν οι γονείς της (Ιωακείμ και Άννα) και οι παρθένες, που βαστούν λαμπάδες. Η Παναγία δεν εμφανίζει τίποτε το παιδικό, εκτός από το μικρό μέγεθος του σώματός της. Αυτό γίνεται σκοπίμως. Ο ορθόδοξος αγιογράφος θέλει να μας απομακρύνει από το γράμμα της διηγήσεως («τριετής ἡ παῖς») για να συλλάβουμε το πνεύμα της, την εκκλησιολογική της διάσταση. Η Παναγία είναι η Θεοτόκος, η Μητέρα του Θεού. Διά τούτο ο υμνῳδός μας καλεί «τήν νηπιάζουσαν φύσει καί ὑπέρ φύσιν» Μητέρα ἀναδειχθεῖσαν τοῦ Θεοῦ εὐφημήσωμεν ὕμνοις (Τροπάριο του Όρθρου).
Η Παναγία εικονίζεται ως ώριμος γυναίκα με το γνωστό μαφόριό της, όπως την βλέπουμε στις εικόνες της. Το ίδιο κάνει ο υμνῳδός της Εκκλησίας και για τις λαμπάδες των παρθένων. Οι αναμμένες λαμπάδες δεν είχαν σκοπό να εμποδίσουν την τριετή παιδίσκη να γυρίσει πίσω καθώς πήγαινε στο Ναό, όπως αναφέρει η απόκρυφη διήγηση, αλλά να υποδείξουν την νοητή λαμπάδα, την Παναγία, και να προδηλώσουν την μελλοντική αίγλη, που θα ανέλαμπε από αυτή και θα εφώτιζε τους εις το σκότος της αμαρτίας καθημένους ανθρώπους, δηλαδή τον Ιησού Χριστό.
Αυτό τον συμβολισμό παρουσιάζει το δ’ Στιχηρό προσόμοιο του Εσπερινού του δ’ ήχου:
«Αἱ νεάνιδες χαίρουσαι καί λαμπάδας κατέχουσαι, τῆς λαμπάδος σήμερον προπορεύονται τῆς νοητῆς καί εἰσάγουσιν αὐτήν εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων ἱερῶς προδηλοῦσαι τήν μέλλουσαν αἴγλην ἄρρητον ἐξ αὐτῆς ἀναλάμψειν καί φωτίσειν τούς ἐν σκότει καθημένους, τῆς ἀγνωσίας ἐν Πνεύματι».
Την Παναγία υποδέχεται στο ιερό, ο ιερέας Ζαχαρίας ντυμένος με την επίσημη ιερατική στολή του. Σκύβει με τεταμένα τα χέρια του να υποδεχθεί «εὐφραινόμενος ταύτην ὡς Θεοῦ κατοικητήριον».
Η μικρή Παναγία λυγερόσωμος και ευθυτενής τείνει και αυτή τα χέρια της προς τον ιερέα.
Πάνω αριστερά σε πολλές εικόνες παριστάνεται η Παναγία καθημένη επάνω σε μαρμάρινο θρόνο, όπου δέχεται την τροφή, που της κομίζει ο άγγελος Γαβριήλ. Η Παναγία θα παραμείνῃ στα Άγια των Αγίων ως νέα Κιβωτός της Διαθήκης, ως η «ἔμψυχος κιβωτός» και κατά τήν 12ετή παραμονή της στό Ιερό, θά τρέφεται θαυματουργικώς με ουράνια τροφή.
Πάνω αριστερά σε πολλές εικόνες παριστάνεται η Παναγία καθημένη επάνω σε μαρμάρινο θρόνο, όπου δέχεται την τροφή, που της κομίζει ο άγγελος Γαβριήλ. Η Παναγία θα παραμείνῃ στα Άγια των Αγίων ως νέα Κιβωτός της Διαθήκης, ως η «ἔμψυχος κιβωτός» και κατά τήν 12ετή παραμονή της στό Ιερό, θά τρέφεται θαυματουργικώς με ουράνια τροφή.
Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2014
Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2014
΄Δ.Ε.37 Δραστηριότητες εμπέδωσης από την Τράπεζα θεμάτων
Δ.Ε.37 Η Ιαπωνική θρησκεία
ΘΕΜΑ Α2
α) Πώς εξηγήθηκε στην παράδοση της Ιαπωνικής θρησκείας η θεϊκή καταγωγή του αυτοκράτορα;
β) Η ιαπωνική θρησκεία είναι σύνθετη από τρεις κυρίως θρησκείες: το Σίντο, τον Μαχαγυάνα Βουδισμό και τον Κομφουκιανισμό. Σε ποιες περιπτώσεις οι Ιάπωνες εφαρμόζουν την καθεμία από αυτές.
β) Η ιαπωνική θρησκευτικότητα συνδυάζει διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις. Να σχολιάσετε αυτό το φαινόμενο
ΘΕΜΑ Β2
«Για τους Ιάπωνες το κέντρο του κόσμου
είναι η Ιαπωνία. Η φύση, το κράτος, ο λαός και η αυτοκρατορική δυναστεία, είναι
αδιάσπαστα συνδεδεμένα με την θεϊκή δημιουργία και ο κάθε Ιάπωνας πρέπει να
υποτάσσει τα συμφέροντά του σ’ εκείνα της ομάδας. Και η μεγαλύτερη ομάδα είναι
το ιαπωνικό έθνος, οδηγούμενο από τον “θεό αυτοκράτορα” τον οποίο πρέπει να
υπακούει απεριόριστα» (Η
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 2/6/1996)
Με βάση το παραπάνω κείμενο-σχόλιο να εντοπίσετε τον ρόλο που παίζει
στη ζωή του λαού της Ιαπωνίας η τοπική θρησκευτική παράδοση.Δ.Ε.36 Δραστηριότητες εμπέδωσης από την Τράπεζα θεμάτων
Δ.Ε.36 Η Κινεζική θρησκεία
ΘΕΜΑΑ2
α) Οι Κινέζοι αποδίδουν ιδιαίτερη τιμή στα πνεύματα των προγόνων τους.Για ποιο λόγο;
α) Να εξηγήσετε με συντομία τη σημασία του Τάο (δρόμος) στον Ταοϊσμό.
α) Με ποιον ιδιαίτερο τρόπο εκφράζεται η κυκλική κίνηση του χρόνου στον Ταοϊσμό;
α) Ο Κομφουκιανισμός είναι ένα ηθικοκοινωνικό σύστημα ή μία θρησκεία;Να τεκμηριώσετε την άποψή σας.
α) Να εξηγήσετε για ποιο λόγο ο όρος «Κινεζική Θρησκεία» παραπέμπει σε ένα συνδυασμό του Ταοϊσμού, του Κομφουκιανισμού και του Μαχαγυάνα Βουδισμού.
β) Στο επίκεντρο του Κομφουκιανισμού βρίσκεται η ιδέα της τάξης. Να εξηγήσετε με συντομία αυτή τη θέση.
ΘΕΜΑ
Β2
«Για εννέα πράγματα φροντίζει ο άριστος· ό,τι
κοιτάζει, να το βλέπει με διαύγεια·
ό,τι αφουγκράζεται, να το ακούει με ευκρίνεια· η όψη του
να είναι καλοπροαίρετη·
η στάση του να είναι σεβαστική· τα λόγια
του να είναι ειλικρινή·
αν διαχειρίζεται υποθέσεις, να είναι σεβαστικά
προσεχτικός· αν αμφιβάλλει, να ρωτάει· πριν
θυμώσει, να σκεφτεί τις συνέπειες· πριν αποκτήσει το παραμικρό, να εξετάσει αν είναι δίκαιο. …
Οι νέοι στο σπίτι σέβονται τους γονείς, έξω τιμούν τους μεγαλύτερους,
προσεκτικοί στα λόγια, τα τηρούν πάντοτε, πλημμυρίζουν αγάπη για όλους, ωστόσο
συνδέονται στενά μόνο με τους τέλειους ανθρώπους» (Κομφούκιος, Ανάλεκτα)
Ποιες βασικές αρχές του Κομφουκιανισμού μπορείτε να αναγνωρίσετε στα
παραπάνω αποσπάσματα της διδασκαλίας του Κομφούκιου
«Υποχώρει και νίκα… Οι στρατιώτες έχουν ένα ρητό: Προτιμώ να
παίζω τον φιλοξενούμενο,παρά να τολμήσω το πρώτο βήμα… προτιμώ να υποχωρήσω βήμα
παρά να τολμήσω να προχωρήσω πόντο. Τούτο λέγεται βάδισμα που μοιάζει ακίνητο…
αιχμαλώτιση του εχθρού δίχως επίθεση… μεγαλύτερη καταστροφή από την υποτίμηση του
εχθρού δεν υπάρχει. Υποτιμώντας τον εχθρό, χάνω σχεδόν καθετί που εκτιμώ. Γι
αυτό όταν δίνεται η μάχη, νικά ο υποδεέστερος (σημ. ο πιο αδύνατος)» (Λάο Τσε, Ταό Τε Κινγκ)
Μπορείτε να ανιχνεύσετε μια κεντρική ιδέα του φιλοσοφικού Ταοϊσμού στο
παραπάνω απόσπασμα από το βιβλίο του Ταό Τε Κινγκ; Ποια είναι η κυρίαρχη
πρότασή του για τη λειτουργία του ανθρώπου στην καθημερινή του ζωή;
« Η σκέψη
του Λάο-Τσε οδήγησε την κινεζική φιλοσοφία σε μία στάση διαμετρικά αντίθετη από τον Κομφουκιανισμό. Αμφισβήτησε τη σημασία της
ανθρώπινης σοφίας και της πολιτιστικής προσπάθειας, εξύμνησε το αυθόρμητο, το φυσικό.
Ο Λάο-Τσε πρόσφερε πολλά στη διαμόρφωση της κινεζικής νοοτροπίας, δείχνοντας
την τρέλα που κρύβει η εγωιστική αναζήτηση, τους κινδύνους που έχει η τυπικότητα
και υπεροργάνωση. Εντούτοις και οι δύο στοχαστές (δηλ. του Κομφουκίου και του Λάο-Τσε)
συμφωνούν ότι πρέπει να τονίζεται η αξία του μέτρου. Τα άκρα φέρνουν το αντίθετο του
επιδιωκομένου» (Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, Αναστάσιος)
Αφού λάβετε υπόψη σας το παραπάνω απόσπασμα και αξιοποιήσετε τις
γνώσεις σας, να εξηγήσετε ποια χαρακτηριστικά του Ταοϊσμού και του Κομφουκιανισμού
επαληθεύουν την άποψη του συγγραφέα του παραπάνω κειμένου.
«…Όσο περισσότερα ταμπού και απαγορεύσεις υπάρχουν στον
κόσμο
τόσο περισσότερο φτωχοί θα είναι οι άνθρωποι.Όσο περισσότερο κοφτερά όπλα έχουν οι άνθρωποι,
τόσο περισσότερα προβλήματα θα έχει το κράτος.
Όσο περισσότερη εξυπνάδα έχει ο άνθρωπος,
τόσο περισσότερο κακά πράγματα θα εμφανιστούν.
Όσο περισσότερο σημασία δίνεται στους νόμους και στα διατάγματα
τόσο περισσότεροι κλέφτες και ληστές θα εμφανιστούν.
Γι’ αυτό ο σοφός [ηγεμόνας] λέει:
Δεν παίρνω κανένα μέτρο και οι άνθρωποι βελτιώνονται από μόνοι τους.
Αγαπώ την γαλήνη και οι άνθρωποι διορθώνονται από μόνοι τους.
Δεν αναλαμβάνω καμία δραστηριότητα και οι άνθρωποι ευημερούν από μόνοι τους.
Δεν έχω καμία επιθυμία και οι άνθρωποι γίνονται απλοί από μόνοι τους»
( Από το Λάο-Τσε , Τάο-τε κινγκ)
Με βάση το παραπάνω παραδοσιακό θρησκευτικό κείμενο να εξηγήσετε ποιό είναι το ιδανικό, κατά τον Ταοϊσμό, στη συμπεριφορά του ανθρώπου στη σχέση του με τον κόσμο και τα προβλήματα που υπάρχουν σ’ αυτόν.
Δ.Ε.35 Δραστηριότητες εμπέδωσης από την Τράπεζα θεμάτων
Δ.Ε.35 Ο Βουδισμός
ΘΕΜΑ Α2
α) Στον Χιναγυάνα Βουδισμό, όπου ιδανικό
θεωρείται η μοναχική ζωή, με ποιον τρόπο μπορούν οι λαϊκοί να ελπίζουν σε μια
καλύτερη αναγέννηση;
β) Σύμφωνα με τη δεύτερη «ευγενική αλήθεια» του Χιναγυάνα Βουδισμού, η
αιτία του πόνου είναι η επιθυμία. Τι πρέπει να κάνει ο βουδιστής πιστός για τη
θεραπεία του πόνου;
α) Κατά τη διδασκαλία του Βουδισμού η ύπαρξη είναι πόνος. Πώς
ερμηνεύεται αυτή η θέση;
α) Να αναφέρετε τις «τέσσερις ευγενικές αλήθειες» του Χιναγυάνα
Βουδισμού.
α) Να αναγνωρίσετε ένα κοινό στοιχείο, εάν υπάρχει, στη διδασκαλία του Βουδισμού και του Ινδουισμού και να το αναφέρετε.
β) Ο νεαρός Σιντάρτα Γκαουτάμα εγκατέλειψε την πριγκιπική ζωή επειδή ήθελε απαντήσεις πάνω στην αξία της ζωής. Τι τον οδήγησε σ’ αυτή την απόφαση;
ΘΕΜΑ Β2
«Η γέννηση είναι πόνος, η φθορά είναι πόνος, η αρρώστια
είναι πόνος, ο θάνατος είναι πόνος. Το ίδιο είναι η θλίψη και το πένθος, η συμφορά, ο
θρήνος, η απελπισία. Το να συνυπάρχουμε με πράγματα που μας δυσαρεστούν, το να είμαστε
χωρισμένοι από πράγματα που μας ευχαριστούν - αυτό είναι επίσης πόνος. Το
να μην αποκτάμε ό,τι θέλουμε - αυτό επίσης είναι πόνος. Με ένα λόγο, αυτό το
σώμα, αυτή η μάζα που αποτελείται από πέντε στοιχεία και που βασίζεται στην
απληστία, είναι πόνος»
(Σαμιούττα Νικάγια, ν. 421)
Στο παραπάνω απόσπασμα αναγνωρίζουμε την «Πρώτη Ευγενική Αλήθεια» του Βουδισμού η οποία αφορά στην ύπαρξη του πόνου και τη σημασία του για
την ανθρώπινη ζωή. Κατά τη γνώμη σας, ποιες είναι οι προεκτάσεις και οι
συνέπειες που έχει αυτή η διδασκαλία στον τρόπο ζωής ενός πιστού Βουδιστή;Δ.Ε.32-33 Δραστηριότητες εμπέδωσης από την Τράπεζα θεμάτων
Δ.Ε.32 -33 Ινδουισμός Α΄-Β΄
α) Ποιο σκοπό εξυπηρετούν οι εμφανίσεις του θεού Βισνού (αβατάρα) στη
ζωή του Ινδουιστή;
α) Ποιος ο ρόλος των βραχμάνων στη κοινωνική πραγματικότητα της
Ινδίας;
α) Πού οφείλεται η ονομασία της βεδικής θρησκείας και γιατί η θρησκεία
αυτή χαρακτηρίζεται πολυθεϊστική;
α) Να περιγράψετε τους όρους «σαμσάρα» και «κάρμα».
α) Η Μεγάλη Θεά (Σάκτι) με τη μορφή της Κάλι εμφανίζεται στις απεικονίσεις της ινδουιστικής τέχνης με κόκκινη από αίμα γλώσσα και με περιδέραιο από νεκροκεφαλές. Τι σημαίνουν αυτά για τον ρόλο της, στην ινδουιστική παράδοση;
α) Δώστε το περιεχόμενο των λέξεων «Μπράχμαν» και «Άτμαν» στις Ουπανισάδες. Λαμβάνοντας υπόψη και την εικόνα που παρατίθεται παρακάτω να αναπτύξετε την αντίληψη του Ταοϊσμού για το γιν και το γιανκ.
β) Ποια στοιχεία από την ινδουιστική παράδοση ενσωματώνει ο Μαχάτμα Γκάντι στη ζωή και στον αγώνα του;
β) Η ινδουιστική παράδοση έχει δύο μορφές προσέγγισης του θείου, την
απρόσωπη (Βεδάντα) και την προσωπική (με κύριους θεούς τον Σίβα, τον Βισνού και
τη Ντέβι). Ποια είναι η πιο δημοφιλής στη λαϊκή θρησκευτικότητα και γιατί;
β) Να εξηγήσετε με συντομία πόσο σημαντική είναι στον Ινδουισμό η διδασκαλία της μετενσάρκωσης (σαμσάρα).
β) Στον Ινδουισμό υπάρχει η ιδέα της παγκόσμιας τάξης (ντάρμα). Ποιο είναι το περιεχόμενό της;
β) Με ποιους τρόπους εκδηλώνεται η λατρεία στις θεότητες του Ινδουισμού;
β) Η ανακύκληση των υπάρξεων (μετενσάρκωση) αποτελεί βασική ιδέα στον Ινδουισμό. Με ποια διαδικασία μπορεί ο πιστός να απελευθερωθεί από μορφή ύπαρξης που ταυτίζεται με την οδύνη;
ΘΕΜΑ
Β2
«Ινδουισμός
ονομάζεται η πολύπτυχη θρησκευτική παράδοση των Ινδών, που περικλείει σε μικρογραφία
τους περισσότερους τύπους θρησκευτικής εμπειρίας. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε
στους νεώτερους χρόνους από Ευρωπαίους μελετητές, για να περιλάβει την
απίθανη ποικιλία θρησκευτικών μορφωμάτων, που αναπτύχθηκε στη διαδρομή των αιώνων
στην Ινδική χερσόνησο. Οι ίδιοι οι Ινδοί ονομάζουν τη θρησκεία τους “σαντάνα ντάρμα”
δηλαδή αιώνιο νόμο ή αιώνια θρησκευτική διδασκαλία. … Οι Ινδοί θεωρούν τη θρησκεία
τους αιώνια και πιστεύουν ότι οι ρίζες της βυθίζονται στην αρχή του κόσμου. Ο Ινδουισμός
είναι το αποτέλεσμα διαδικασιών που κράτησαν χιλιάδες χρόνια και αποτελείται
από αλλεπάλληλα θρησκευτικο-πνευματικά στρώματα» (Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος).
Με αφετηρία το παραπάνω κείμενο να παρουσιάσετε τους λόγους που
καθιστούν δύσκολο τον ορισμό του Ινδουισμού.
«Αυτό, από το οποίο όλα αυτά τα όντα
προέρχονται, αυτό μέσω του οποίου ζουν, αφού γεννήθηκαν, αυτό στο οποίο αυτά επιστρέφουν, όταν πεθαίνουν,
αυτό πρέπει να γνωρίζεις ότι είναι το Βράχμαν… Κρυμμένος στην καρδιά όλων των
πραγμάτων είναι ο Άτμαν, το Πνεύμα, το Εαυτό· μικρότερο απ’ το πιο μικρό,
μεγαλύτερο απ’ το πιο μεγάλο… Αυτό είναι το πνεύμα που είναι στην καρδιά μου,
πιο μικρό και απ’ τον κόκκο του ρυζιού ή τον κόκκο του κριθαριού ή τον κόκκο
του σπόρου της μουστάρδας ή τον πυρήνα του κόκκου του καναρινόσπορου. Αυτό
είναι το πνεύμα που είναι στη καρδιά μου, πιο μεγάλο απ’ τη γη, πιο μεγάλο απ’
τον ουρανό, πιο μεγάλο κι απ’ τα ουράνια, πιο μεγάλο από όλους αυτούς τους κόσμους…»
Με βάση τις πληροφορίες που δίνουν τα παραπάνω αποσπάσματα από τις
Ουπανισάδες να παρουσιάσετε την κυρίαρχη
διδασκαλία του Ινδουισμού για την ύπαρξη και λειτουργία του σύμπαντος.
«Ο Νεχρού Παντίτ, άλλοτε πρωθυπουργός
της Ινδίας περιέγραψε τον Ινδουισμό ως εξής: Ο Ινδουισμός σαν πίστη είναι αόριστος, άμορφος, πολύπλευρος:
όλα τα πράγματα σε όλους τους ανθρώπους. Είναι σχεδόν αδύνατο να δώσεις τον ορισμό
του ή να πεις με βεβαιότητα αν είναι ή όχι μια θρησκεία με τη συνηθισμένη έννοια της
λέξης. Στη σημερινή του μορφή, όπως και στην παλαιότερη, περικλείει πολλές πεποιθήσεις και
λατρευτικές συνήθειες, από τις πιο υψηλές μέχρι τις πιο χαμηλές, που συχνά βρίσκονται
σε αντίθεση ή αλληλοσυγκρούονται. Στην πραγματικότητα το πνεύμα του
φαίνεται να βρίσκεται μέσα στη φράση: «να ζει κανείς και να αφήνει τους άλλους να ζουν» (Αναστάσιος Γιαννουλάτος, Επίσκοπος Ανδρούσης)
Στο παραπάνω κείμενο να εντοπίσετε και να σχολιάσετε τους λόγους που καθιστούν προβληματικό έναν ενιαίο ορισμό για τον Ινδουισμό.
«Η ψυχή δεν είναι άντρας ούτε γυναίκα ούτε αυτό που δεν
είναι γυναίκα ούτε άντρας. Όταν η ψυχή παίρνει τη μορφή ενός σώματος, δένεται απ’ αυτό
το ίδιο το σώμα. Η ψυχή γεννιέται και ξεδιπλώνεται σ΄ ένα σώμα με όνειρα κι
επιθυμίες και την τροφή της ζωής. Και μετά ξαναγεννιέται σε νέα σώματα, σύμφωνα με τα προγενέστερα
έργα της... Η ποιότητα της ψυχής καθορίζει το μελλοντικό της σώμα: γήινο ή αέρινο,
βαρύ ή ελαφρό. Οι σκέψεις του και οι πράξεις του μπορούν να το οδηγήσουν στην
ελευθερία ή να το οδηγήσουν στη σκλαβιά, στη ζωή μετά τη ζωή» (Ουπανισάδες, 3.γ, 3.δ)
Να παρουσιάσετε την κυρίαρχη, για τον άνθρωπο και την ύπαρξή του,
διδασκαλία του Ινδουισμού που κρύβεται στο παραπάνω απόσπασμα.Δ.Ε.29 Δραστηριότητες εμπέδωσης από την Τράπεζα θεμάτων
Δ.Ε.29 Ο Ιουδαϊσμός
α) Τι είναι οι ραβίνοι στον Ιουδαϊσμό και ποια είναι η αποστολή τους;
α) Ποια είναι η αντίληψη του Ιουδαϊσμού για τον Μεσσία;
α) Ποια είναι η σημασία της Συναγωγής στην ιουδαϊκή λατρεία ;
α) Ποια είναι η διαφορά του Πάσχα στον Ιουδαϊσμό και στον
Χριστιανισμό;
β) Η Έξοδος από την Αίγυπτο και η πορεία του Ιουδαϊκού λαού προς την ελευθερία αποτελούν ιδιαίτερα σημαντικά γεγονότα στην ιστορία του. Με ποιες
μεγάλες γιορτές θυμούνται κάθε χρόνο ιδιαίτερες στιγμές εκείνης της περιόδου;
β) Να περιγράψετε ομοιότητες και διαφορές στην αντίληψη του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού για τη μοναδικότητα του Θεού.
«Τότε θα κάθεται ο λύκος παρέα με το αρνί
και θα κοιμάται ο πάνθηρας με το κατσίκι αντάμα.Το μοσχαράκι και το λιονταρόπουλο θα βοσκούνε μαζί
κι ένα μικρό παιδί θα τα οδηγάει…
Κανένας δεν θα προξενεί στον άλλον βλάβη ούτε κακό
πουθενά στο όρος το άγιο του Θεού,
γιατί η γνώση του Κυρίου θα σκεπάζει όπως σκεπάζουν τα νερά τη θάλασσα.
Σαν έρθει εκείνη η μέρα, το βλαστάρι από τη ρίζα του Ιεσσαί
εκεί θα στέκεται για τους λαούς σημαία.
Τα έθνη θα 'ρχονται να του ζητάνε συμβουλή
και κατοικία του θα είν' η δόξα τον Κυρίου» (Ησαΐας 11, 6-10)
Στον Ιουδαϊσμό καταγράφεται από αιώνες μια προσδοκία σωτηρίας και η προσμονή ενός Μεσσία, χρισμένου από τον Θεό γι’ αυτό τον σκοπό. Με βάση το παραπάνω κείμενο, να αναφερθείτε σε αυτή τη θέση και να σχολιάσετε τη διαχρονική σημασία της στη διδασκαλία του Ιουδαϊσμού.
Δ.Ε.30 -31 Δραστηριότητες εμπέδωσης από την Τράπεζα θεμάτων
Δ.Ε.30 Ισλάμ Α΄- Δ.Ε.31 Ισλάμ Β΄
ΘΕΜΑ Α2
α) Να παρουσιάσετε τη θέση που κατέχει το Κοράνιο στο Ισλάμ.
α) Να εξηγήσετε με συντομία ποια θέση έχει στο Ισλάμ το πρόσωπο του Μωάμεθ.
α) Πώς
παρουσιάζεται η μονοθεΐα και ο Μωάμεθ στον πρώτο στύλο του Ισλάμ;
α) Να
εξηγήσετε ποια σημασία έχει η Εγίρα (622 μ.Χ.) στην ιστορία του Ισλάμ.
α) Ποιοι είναι οι δύο βασικοί κλάδοι του Ισλάμ; Δώστε ένα βασικό
χαρακτηριστικό τους.
α) Πώς περιγράφονται στο Κοράνιο η ανταμοιβή και η καταδίκη του πιστού
μετά τον θάνατο;
α) Να αναφέρετε τεχνικές των Σούφι μουσουλμάνων, μέσω των οποίων
επιτυγχάνεται η ένωση με τον Θεό.
β) «Σκοπός του Σουφισμού είναι η ένωση του πιστού με τον Θεό». Πώς
επιτυγχάνεται;
β) Να παρουσιάσετε τα βασικά χαρακτηριστικά της πίστης των Σηιτών μουσουλμάνων.
β) Να παρουσιάσετε τα βασικά χαρακτηριστικά της πίστης των Σουνιτών μουσουλμάνων.
β) Το Ισλάμ επηρεάζει βασικούς τομείς της ισλαμικής κοινωνίας. Να αναφέρετε παραδείγματα.
β) Ποιος είναι ο σκοπός του ισλαμικού μυστικισμού (σουφισμού) και πώς επιτυγχάνεται;
β) Να παρουσιάσετε τις βασικές διδασκαλίες του Κορανίου για τον Θεό,τον Μωάμεθ και τους αγγέλους.
«Κύριοι στόχοι της πνευματικής άσκησης
των σούφι υπήρξαν η προσπάθεια υπέρβασης της ατομικότητας και εκμηδενισμού του
“εγώ”, η πλήρης παράδοση στον Αλλάχ, η άγρυπνη αίσθηση της παρουσίας του
Αγαπημένου… η επανάληψη του ονόματος του Θεού, η περιφρόνηση των εγκοσμίων… Η
ένωση με το Θεό αποτελεί τη βασική πνευματική εμπειρία, την οποία επιδιώκει ο
σούφι… Κεντρικό αίσθημα είναι η ολοκληρωτική, πέραν πάσης συμβατικότητας, αγάπη
του Θεού, η κατακαίουσα οποιοδήποτε άλλο κίνητρο, όπως φόβο ή προσδοκία
ανταμοιβών. Με υπέροχο τρόπο εκφράζει αυτή την απόλυτη προτεραιότητα της αγάπης
η προσευχή …. “Ω Θεέ, εάν Σε λατρεύω διά τον φόβον της Κολάσεως, ρίξε με στο
πυρ της Κολάσεως και εάν Σε λατρεύω διά την ελπίδα τουΠαραδείσου, απόκλεισέ με
του Παραδείσου, αλλά εάν Σε λατρεύω μόνον διότι είσαι Σύ, μη με στερήσεις του
αιωνίου κάλλους Σου”»
(Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος)
Να εντοπίσετε στο κείμενο τους σκοπούς του ισλαμικού μυστικισμού
(σουφισμού) και να τους περιγράψετε.
ΘΕΜΑ
Β2
«Η
θεωρία και ο νόμος (του Ισλάμ) περιλαμβάνεται ολόκληρος στο Κοράνιο, το οποίο
για
τους πιστούς του είναι βίβλος θείας
αποκάλυψης και συγχρόνως Ποινικός και Πολιτικός Κώδικας,
αλλά και οδηγός υγιεινής και καλής συμπεριφοράς, διότι η θρησκεία του Ισλάμ περιλαμβάνει
τα πάντα. Και θρησκεία ... και Πολιτεία (δηλαδή τρόπος συμπεριφοράς και ζωής)
και ήθη και έθιμα και νομοθεσία (δημόσιο και ιδιωτικό δίκαιο) και κανόνες
ηθικής
και υγιεινής και τρόπο διαίτης (δηλαδή
ορισμένος τρόπος διαβίωσης) και συμπεριφοράς και
το δίκαιο των εθνών και το δίκαιο του πολέμου και ειρήνης και κατακτήσεως και
πολλά
άλλα θέματα….. Το Κοράνιο είναι για τους
μουσουλμάνους … ο λόγος του Θεού …. Ο άναρχος,
ο αδημιούργητος και αυθυπόστατος» (Βλαδίμηρος Μιρμίρογλου)
Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε στοιχεία του κειμένου που δείχνουν την
ιδιαίτερη θέση του Κορανίου στο Ισλάμ.
ΘΕΜΑ
Β2
«Ευσεβείς είναι όσοι πιστεύουν στο Θεό,
στους αγγέλους του, στην ημέρα της κρίσεως, στη Βίβλο (Κοράνιο) και τους
προφήτες, οι ευεργετούντες τον πλησίον τους, τα ορφανά, τους φτωχούς, τους
οδοιπόρους, τους ζητιάνους…. όσοι δεν ξεχνάνε την προσευχή….ευτυχισμένοι οι πιστοί εκείνοι που προσεύχονται με
ταπεινοφροσύνη… όσοι τηρούν ακριβώς τις ώρες της προσευχής... Ο μήνας Ραμαζάν είναι ο
ορισμένος μήνας για την αποχή από τις τροφές… Ω πιστοί ο Μωάμεθ δεν είναι
κανενός σας πατέρας αλλά είναι απόστολος του θεού και η σφραγίδα όλων των
προφητών…. Να μάχεσθε για την πίστη σας εναντίον όσων σας πολεμούν… Ουδείς
πεθαίνει χωρίς τη βούληση του θεού… Ο Κύριος γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλο
ποιος ξεφεύγει από το δρόμο του και ποιος βαδίζει στην ευθεία οδό… Να ποια
είναι η εικόνα του Παραδείσου γι αυτούς που φοβούνται το Θεό… ποταμοί από γάλα,
ποταμοί από μέλι… Να πηγαίνετε για προσκύνημα στη Μέκκα και για να επισκεφθείτε
το ναό προς δόξαν Κυρίου … Δόξα στο θεό, τον Κύριο του παντός, στον ελεήμονα,
τον Κύριο της ημέρας της κρίσης»
Να εντοπίσετε στα αποσπάσματα αυτά του Κορανίου και να παρουσιάσετε
βασικές θεολογικές θέσεις από τη διδασκαλία του Ισλάμ και βασικές υποχρεώσεις
ενός πιστού Μουσουλμάνου.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)