Πέμπτη 24 Μαρτίου 2016

Η ελληνική επανάσταση στη ζωγραφική: πίνακες του Θ. Βρυζάκη

Ο ρομαντισμός στην ελληνική ζωγραφική: πίνακες του Θ. Βρυζάκη με θέμα την ελληνική επανάσταση

Η ελληνική επανάσταση στη ζωγραφική: πίνακες του Θ. Βρυζάκη
Εικόνες ελληνικής επανάστασης

   Ο Θεόδωρος Βρυζάκης (Θήβα 1814-Μόναχο 1878) θεωρείται ο πρώτος καταξιωμένος ζωγράφος της μετεπαναστατικής Ελλάδας και ο πρώτος εκπρόσωπος της λεγόμενης Σχολής του Μονάχου της νεοελληνικής ζωγραφικής. Πολλά από τα έργα του έγιναν ευρέως γνωστά, γιατί κυκλοφόρησαν ως λαϊκές λιθογραφίες. Ζωγράφισε κυρίως ελαιογραφίες, τα περισσότερα θέματα των οποίων αντλούνται από τις σελίδες της ιστορίας της ελληνικής επανάστασης και εκφράζουν το ύφος και το πνεύμα των ζωγράφων του ρομαντισμού.
   Τα έργα του Βρυζάκη αποτελούν αντιπροσωπευτικά δείγματα του ελληνικού ρομαντισμού στη ζωγραφική και αποτυπώνουν με νοσταλγικό τρόπο χαρακτηριστικές εικόνες από την ελληνική επανάσταση που μας θυμίζουν τα σχολικά μας βιβλία και τις σχολικές εορτές της 25ης Μαρτίου. Το πινέλο του καλλιτέχνη δημιουργεί ένα μαγικό νοσταλγικό κόσμο, απόλυτα εξιδανικευμένο, όπου διαδραματίζονται τελείως θεατρικά χαρακτηριστικές σκηνές από τον ελληνικό επαναστατικό αγώνα. 
        Παρά το ότι ο ίδιος είχε ζήσει ως παιδί τα δύσκολα χρόνια της επανάστασης (ο πατέρας του απαγχονίστηκε από τους Τούρκους), φαίνεται ότι αντικαθιστά τις σκοτεινές μνήμες του παρελθόντος με τις ζωγραφικές αναπαραστάσεις του ρομαντισμού, δημιουργώντας ένα τέλειο επαναστατικό "σύμπαν" όπου κυριαρχεί η τελειότητα της εξιδανίκευσης...Το 1832, σε ηλικία δεκαοκτώ ετών, φεύγει για σπουδές στο Μόναχο όπου και έζησε έως το θάνατό του. Σπουδάζει ζωγραφική στην Ακαδημία του Μονάχου και δέχεται την επιρροή Γερμανών καλλιτεχνών του ρομαντισμού που εκείνη την εποχή συνήθιζαν να ζωγραφίζουν φιλελληνικά θέματα.
   Σας παρουσιάζω μερικά από τα πιο γνωστά έργα του Θεόδωρου Βρυζάκη. Πανέμορφες εικόνες, "θεατρικές" σκηνές από την ελληνική επανάσταση του 1821 που, όπως γνωρίζουμε, είχε περισσότερο σκοτεινές παρά φωτεινές στιγμές. Όμως, για τον μετεπαναστατικό νεοελληνικό ρομαντισμό η ελληνική επανάσταση ήταν πιο "φωτεινή", η πιο ηρωική περίοδος της νεότερης ελληνικής ιστορίας...
  
   Στο αχνό φως του δειλινού  τυφλός φουστανελοφόρος τραυματίας περπατά, στηριζόμενος στον ώμο ενός επίσης φουστανελοφόρου αγοριού. Ο καλλιτέχνης απεικονίζει άψογα την ενδυμασία των μορφών.
Θ. Βρυζάκη, Τυφλός τραυματίας. 1850. Εθνική Πινακοθήκη

Η Έξοδος του Μεσολογγίου-κατεξοχήν ηρωικό ρομαντικό θέμα-είναι ένας από τους πιο γνωστούς πίνακες του Βρυζάκη.  Το 1855 συμμετείχε με το έργο αυτό στη Διεθνή Έκθεση στο Παρίσι. Αντέγραψε το έργο δύο φορές. Τα δύο πρωτότυπα κάηκαν στην πυρκαγιά του Μεσολογγίου το 1929. Το τρίτο πρωτότυπο, το οποίο κυκλοφόρησε και σε λιθογραφίες, σώζεται στην Εθνική Πινακοθήκη.
Θ. Βρυζάκης, Η έξοδος του Μεσολογγίου. 1853. Εθνική Πινακοθήκη-Αθήνα

Θ. Βρυζάκης, Πολεμική Σκηνή. 1853. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.


Θ. Βρυζάκης, Το στρατόπεδο του Γεώργιου Καραϊσκάκη. 1855. Εθνική Πινακοθήκη.

Θ. Βρυζάκης, Πολεμιστές. 1855. Εθνική Πινακοθήκη.

Θ. Βρυζάκης, Η Ελλάς ευγνωμονούσα. 1858. Εθνική Πινακοθήκη.

Θ. Βρυζάκης, Η υποδοχή του Λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι. 1861. Εθνική Πινακοθήκη.
  Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το θέμα του έρωτα στην ελληνική επανάσταση είναι πέρα έως πέρα ρομαντικό. 
Θ. Βρυζάκης, Ειδύλλιο. 1862. Εθνική Πινακοθήκη.
Αγαπημένος μου πίνακας! Ο Βρυζάκης απεικονίζει με καθαρά θεατρικό τρόπο τη σκηνή: Τον αποχαιρετισμό δύο ερωτευμένων. Υπέροχη η ενδυμασία των μορφών. Φυσικά οι πολεμιστές της ελληνικής επανάστασης θα ήταν μάλλον αδύνατο να φορούν τέτοιες "τέλειες" στολές. 
Θ. Βρυζάκη, Ο αποχαιρετισμός στο Σούνιο. 1863. Εθνική Πινακοθήκη.

Θ. Βρυζάκης, Παραμυθία (Παρηγοριά). 1847. Εθνική Πινακοθήκη.


Θ. Βρυζάκης, Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογεί τη σημαία της επανάστασης. 1865. Εθνική Πινακοθήκη-Αθήνα.

Δείτε και δύο υπέροχες προσωπογραφίες Ελληνίδων της μετεπαναστατικής περιόδου. Ο καλλιτέχνης απεικονίζει με κάθε λεπτομέρεια την ενδυμασία και τα κοσμήματα των δύο γυναικών. Οι πίνακες του Βρυζάκη θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ένα μάθημα για την ενδυμασία της εποχής.

Θ. Βρυζάκη, Κερκυραία. Εθνική Πινακοθήκη.

Θ. Βρυζάκη, προσωπογραφία κόρης. Εθνική Πινακοθήκη.

http://www.peri-grafis.com/ergo.php?id=937
http://www.eikastikon.gr/zografiki/vryzakis.html
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?artist_id=4399
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=61224
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=61352
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=61849
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=61349
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=61846
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=67830
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=61855
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=678
πηγή http://annagelopoulou.blogspot.gr/2012/03/blog-post_22.html?spref=bl

Εικόνες με Έλληνες αγωνιστές της επανάστασης

Εικόνες με Έλληνες αγωνιστές της επανάστασης

Έλληνες αγωνιστές της επανάστασης με φουστανέλα

    Ας κάνω μία επετειακή ανάρτηση, αφού πλησιάζει η επέτειος της 25ης Μαρτίου. Είναι εικόνες, κυρίως ελαιογραφίες, που προέρχονται από την πλούσια συλλογή του Μουσείου Μπενάκη. Απεικονίζουν Έλληνες της επανάστασης με την ενδυμασία της φουστανέλας και τα όπλα τους. Ζωγραφισμένοι από Ευρωπαίους ρομαντικούς Φιλέλληνες αποτελούν την εξιδανικευμένη εικόνα του αγωνιστή ενός λαού που μαχόταν για την ελευθερία του, ενός λαού που αναδυόταν σε έθνος.

Richard Parkes Bonnington (1801-1828), Έλληνας αρματολός. Μουσείο Μπενάκη.

Joseph Cartwright, Εικόνα Σουλιώτη καπετάνιου. 1822. Μουσείο Μπενάκη.


Louis Dupre (1789-1837), Προσωπογραφία ενός Έλληνα με φουστανέλα. 1830. Μουσείο Μπενάκη.


Ανώνυμου, Προσωπογραφία Έλληνα αγωνιστή. Μουσείο Μπενάκη.

   Ο απόηχος της ελληνικής επανάστασης παρέμενε ζωντανός για τους Γερμανούς ρομαντικούς το 1860. Η φουστανέλα και τα μακριά μαλλιά του Έλληνα αγωνιστή ανεμίζουν...Ζωσμένος με τα όπλα του, σπεύδει στον αγώνα...Πίσω στο βάθος διακρίνονται αρχαίες κολόνες. Πρόκειται, ασφαλώς, για μία εικόνα του ρομαντισμού, που έβλεπε τους εξεγερμένους Έλληνες ως συνεχιστές της ελληνικής αρχαιότητας.

Carl Haag, Έλληνας αγωνιστής. 1861. Μουσείο Μπενάκη.


πηγή http://annagelopoulou.blogspot.gr/2014/03/blog-post_4351.html?spref=bl

Προσωπογραφίες γυναικών της ελληνικής επανάστασης

Η ελληνική επανάσταση στη ζωγραφική. Εικόνες από γυναίκες της ελληνικής επανάστασης

Προσωπογραφίες γυναικών της ελληνικής επανάστασης
   Είναι οι δύο πιο γνωστές γυναικείες μορφές της ελληνικής επανάστασης, η καραβοκύρισα  από τις Σπέτσες Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα (1771-1825) και η Φαναριώτικης καταγωγής αριστοκράτισα Μαντώ Μαυρογένους (1796-1840/8). Τις απεικόνισε εξιδανικευμένα ο Δανός Φιλέλληνας Άνταμ Φρίντελ, ο οποίος συμμετείχε στην ελληνική επανάσταση την περίοδο 1821-1824 και ζωγράφισε εκ του φυσικού εξέχουσες προσωπικότητες των επαναστατημένων Ελλήνων. Στο Λονδίνο έκανε τα σχέδια του λιθογραφίες και στα 1826-27 τις επιχρωμάτισε στο Παρίσι. Στα 1832 εξέδωσε στο Λονδίνο τις λιθογραφίες αυτές σ' ένα βιβλίο με τον τίτλο "Οι Έλληνες. Είκοσι Τέσσερις προσωπογραφίες των αρχηγών και των προσωπικοτήτων της ελληνικής επανάστασης".
Η πρώτη σελίδα του βιβλίου του Φρίντελ, το οποίο περιέχει προσωπογραφίες των ηγετών της επανάστασης.

Adam Friedel, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα Από το βιβλίο του Friedel με 24 προσωπογραφίες-λιθογραφίες προσωπικοτήτων της ελληνικής επανάστασης που εκδόθηκε το 1832.

Adam Friedel, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα.  Από το βιβλίο του Friedel με 24 προσωπογραφίες-λιθογραφίες προσωπικοτήτων της ελληνικής επανάστασης που εκδόθηκε το 1832.


Adam Friedel, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα.  Από το βιβλίο του Friedel με 24 προσωπογραφίες-λιθογραφίες προσωπικοτήτων της ελληνικής επανάστασης που εκδόθηκε το 1832.

Adam Friedel, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα. 1827.

Ελαιογραφία που απεικονίζει την Μπουμπουλίνα. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.

Adam Friedel, Μαντώ Μαυρογένους.  Από το βιβλίο του Friedel με 24 προσωπογραφίες-λιθογραφίες προσωπικοτήτων της ελληνικής επανάστασης που εκδόθηκε το 1832.

Adam Friedel, Μαντώ Μαυρογένους Από το βιβλίο του Friedel με 24 προσωπογραφίες-λιθογραφίες προσωπικοτήτων της ελληνικής επανάστασης που εκδόθηκε το 1832.

Adam Friedel, Μαντώ Μαυρογένους. 1827. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. Αθήνα.

Αdam Friedel, Mαντώ Μαυρογένους. Επιχρωματισμένη λιθογραφία. 1827.

Adam Friedel, Mαντώ Μαυρογένους. Επιχρωματισμένη λιθογραφία. 1829. 

   Σας παρουσιάζω και δύο ακόμα πίνακες που απεικονίζουν στιγμιότυπα από τη ζωή των Αθηναίων γυναικών της επαναστατικής ή αμέσως μετά την επανάσταση περίοδο. Αγαπημένος πίνακας ο παρακάτω. Βλέπουμε μία γλυκύτατη κοπέλα, ντυμένη με πολυτελή ενδυμασία να κάθεται. Στα χέρια της κρατά τριαντάφυλλα, ενώ δίπλα της διακρίνεται ένα λαγούτο.

Henri W. Pickergill, Νεαρή Αθηναία. 1829. Μουσείο Μπενάκη.

Μία νεαρή Αθηναία αρχόντισα με τη κόρη της απεικονίζει ο πίνακας του Πιτζαμάνου…και οι δύο είναι ενδεδυμένες με την εθνική ενδυμασία.
Γεράσιμος Πιτζαμάνος, Aθηναία αρχόντισα με την κορούλα της. 1818. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. Αθήνα.


http://eng.travelogues.gr/collection.php?view=288

argolikivivliothiki.gr/tag/friedel-de-adam/
http://www.nhmuseum.gr/details2.php?lang=1&wh=1&the1id=1&the2id=7&the3id=18&the4id=38&theid=38&open1=1&open2=7&open3=18&thepid=693&page=3
http://www.benaki.gr/eMP-Collection/eMuseumPlus?service=direct/1/ResultListView/result.t1.collection_list.$TspTitleImageLink.link&sp=10&sp=Scollection&sp=SfieldValue&sp=0&sp=0&sp=2&sp=SdetailList&sp=40&sp=Sdetail&sp=0&sp=F&sp=T&sp=42
http://www.nhmuseum.gr/details2.php?lang=1&wh=1&the1id=1&the2id=7&the3id=17&theid=30&open1=1&open2=7&open3=17&thepid=677&page=2

http://www.bouboulinamuseum-spetses.gr/Museum_Bouboulina.htm

http://www.nhmuseum.gr/details2.php?lang=1&wh=1&the1id=2&the2id=12&the3id=91&theid=91&open1=2&open2=12&open3=91&thepid=711&page=1

http://el.wikipedia.org/wiki/Λασκαρίνα_Μπουμπουλίνα#/media/File:Bouboulina.JPG


http://argolikivivliothiki.gr/tag/μπουμπουλίνα-λασκαρίνα/

πηγή http://annagelopoulou.blogspot.gr/2015/03/blog-post_23.html?spref=bl

Κατσιμίχα- Θεόφιλος Χατζημιχαήλ



δείτε επίσης πλούσιο υλικό στο εξαιρετικό  αέναη επΑνάσταση: 

Αφιέρωμα στον πιο γνωστό Έλληνα λαϊκό ζωγράφο, Θεόφιλο Χατζημιχαήλ

Κυριακή 20 Μαρτίου 2016

Το υπέρ της ορθοδοξίας συνοδικό ( Κυριακή της Ορθοδοξίας )



ΕΝΑΡΞΙΣ. Ἐκφωνεῖ ὁ διάκονος· «Εὐλόγησον, δέσποτα, τὴν ἁγίαν εἴσοδον».  Ὁ ἀρχιερεὺς ἀπὸ τῶν βημοθύρων· «Εὐλoγημένη ἡ εἴσοδος τῶν ἁγίων σου πάντοτε, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων».  Ὁ χορὸς «᾿Αμήν».   Καὶ ὁ ἀρχιερεὺς ἀναγινώσκει ἀπὸ τῶν βημοθύρων τὸ προοίμιον τοῦ ὑπὲρ τῆς ὀρθοδοξίας συνοδικοῦ· 

᾿Εποφειλομένη πρὸς Θεὸν ἐτήσιος εὐχαριστία, καθ᾿ ἣν ἡμέραν ἀπελάβομεν τὴν τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίαν σὺν ἀποδείξει τῶν τῆς εὐσεβείας δογμάτων καὶ καταστροφῇ τῶν τῆς κακίας δυσσεβημάτων. Προφητικαῖς ἑπόμενοι ῥήσεσιν ἀποστολικαῖς τε παραινέσεσιν εἴκοντες καὶ εὐαγγελικαῖς ἱστορίαις στοιχούμενοι, τῶν ἐγκαινίων τὴν ἡμέραν ἑορτάζομεν.  Καὶ ταύτῃ εὐχαῖς καὶ λιτα- νείαις συνευφραινόμενοί τε καὶ συναγαλλόμενοι ψαλμοῖς ἐκβοῶμεν καὶ ᾄσμασιν.

 Καὶ ἐκκινεῖ ἡ ἱερὰ πομπὴ πρὸς τὴν βορείαν πύλην τοῦ ναοῦ, ἐνῷ ὁ χορὸς ψάλλει τὸ ἀπολυτίκιον «Τὴν ἄχραντον εἰκόνα σου», εἰς χρόνον ἀνάλογον, ὥστε ὁ ἀρχιερεὺς νὰ φθάσῃ εἰς τὸν χῶρον τῆς ἑπομένης στάσεως*.

 ΣΤΑΣΙΣ ΠΡΩΤΗ. Ἱσταμένης τῆς πομπῆς, ἀναγινώσκει ὁ προϊστάμενος τὸ α΄ ἄρθρον τοῦ συμβόλου τῆς πίστεως «Πι- στεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων».    

 Ὁ ἀρχιερεὺς ἐκφώνως·                                                  * Λόγῳ τοῦ μακροῦ τοῦ ἀπολυτικίου, δύναται νὰ ψαλῇ τοῦτο εἰς τρεῖς στάσεις οὕτως· ἀπὸ τοῦ σημείου τῆς ἐκκινήσεως μέχρι τῆς βορείας θύρας «Τὴν ἄχραντον εἰκόνα σου… Χριστὲ ὁ Θεός», ἀπὸ τῆς βορείας μέχρι τῆς δυτικῆς θύρας τοῦ ναοῦ «βουλήσει γὰρ ηὐδόκησας… ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ» καὶ τέλος ἀπὸ τῆς δυτικῆς θύρας μέχρι τῆς μεσημβρινῆς τοιαύτης «῞Οθεν εὐχαρίστως βοῶμέν σοι… εἰς τὸ σῶσαι τὸν κόσμον».

Τῶν τὴν ἔνσαρκον τοῦ Θεοῦ Λόγου παρουσίαν, λόγῳ, στόματι, καρδίᾳ καὶ νῷ, γραφῇ τε καὶ εἰκόσιν ὁμολογούντων, αἰωνία ἡ μνήμη. ῾Ο χορὸς «Αἰωνία ἡ μνήμη» (γ΄).

 Ὁ ἀρχιερεύς·  Τῶν εἰδότων τῆς τοῦ Χριστοῦ μιᾶς καὶ τῆς αὐτῆς ὑποστάσεως τὸ ἐν οὐσίαις διάφορον, καὶ ταύτης τὸ κτιστόν τε καὶ ἄκτιστον, τὸ ὁρατὸν καὶ ἀόρατον, τὸ παθητὸν καὶ ἀπαθές, τὸ περιγραπτὸν καὶ ἀπερίγραπτον, καὶ τῇ μὲν θεϊκῇ οὐσίᾳ τὸ ἄκτιστον καὶ τὰ ὅμοια προσαρμοζόντων, τῇ δὲ ἀνθρωπίνῃ φύσει τά τε ἄλλα καὶ τὸ περιγραπτὸν ἀνομολογούντων καὶ λόγῳ καὶ εἰκονίσμασιν, αἰωνία ἡ μνήμη. ῾Ο χορὸς «Αἰωνία ἡ μνήμη» (γ΄). 

Ὁ ἀρχιερεύς·  Τῶν πιστευόντων καὶ διακηρυκευομένων, ἤ τοι εὐαγγελιζομένων τοὺς λόγους ἐπὶ γραμμάτων, τὰ πράγματα ἐπὶ σχημάτων, καὶ εἰς μίαν ἑκάτερον συντελεῖν ὠφέλειαν, τήν τε διὰ λόγων ἀνακήρυξιν καὶ τὴν δι᾿ εἰκόνων τῆς ἀληθείας βεβαίωσιν, αἰωνία ἡ μνήμη. ῾Ο χορὸς «Αἰωνία ἡ μνήμη» γ΄.

 Καὶ ἐκκινεῖ πάλιν ἡ πομπὴ πρὸς τὴν δυτικὴν θύραν (ἤ τοι πρὸς τὰς βασιλικὰς πύλας) τοῦ ναοῦ, ἐνῷ ψάλλει τὸ ἀπολυτίκιον «Τὴν ἄχραντον εἰκόνα σου» (εἰς χρόνον ἀνάλογον).

 ΣΤΑΣΙΣ ΔΕΥΤΕΡΑ. Τοῦ ἀρχιερέως φθάσαντος πρὸ τῶν βα- σιλικῶν πυλῶν, ἵσταται ἡ λιτανεία· ὁ δὲ προϊστάμενος ἀναγι- νώσκει τὰ χριστολογικὰ ἄρθρα τοῦ συμβόλου τῆς πίστεως·

Καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστὸν, τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων· φῶς ἐκ φωτός, Θεὸν ἀληθινὸν ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα, οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ Πατρί, δι᾿ οὗ τὰ πάντα ἐγένετο.  Τὸν δι᾿ ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶν καὶ σαρκωθέντα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου καὶ ἐναν- θρωπήσαντα.  Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου καὶ παθόντα καὶ ταφέντα.  Καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ κατὰ τὰς Γραφάς.  Καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ καθεζόμενον ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός.  Καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος.

 Εἶτα ὁ ἀρχιερεὺς ἐκφώνως· Οἱ προφῆται ὡς εἶδον, οἱ ἀπόστολοι ὡς ἐδίδαξαν, ἡ Ἐκκλησία ὡς παρέλαβεν, οἱ διδάσκαλοι ὡς ἐδογμάτισαν, ἡ οἰκουμένη ὡς συμπεφρόνηκεν, ἡ χάρις ὡς ἔλαμψεν, ἡ ἀλήθεια ὡς ἀποδέδεικται, τὸ ψεῦδος ὡς ἀπελήλαται, ἡ σοφία ὡς ἐπαρρησιάσατο, ὁ Χριστὸς ὡς ἐβράβευσεν· οὕτω φρονοῦμεν, οὕτω λαλοῦμεν, οὕτω κηρύσσομεν Χριστὸν τὸν ἀληθινὸν Θεὸν ἡμῶν, καὶ τοὺς αὐτοῦ ἁγίους ἐν λόγοις τιμῶντες, ἐν συγγραφαῖς, ἐν νοήμασιν, ἐν θυσίαις, ἐν ναοῖς, ἐν εἰκονίσμασι, τὸν μὲν ὡς Θεὸν καὶ δεσπότην προσκυνοῦντες καὶ σέβοντες, τοὺς δὲ διὰ τὸν κοινὸν δεσπότην ὡς αὐτοῦ γνησίους θεράποντας τιμῶντες καὶ τὴν κατὰ σχέσιν προσκύνησιν ἀπονέμοντες.

Αὕτη ἡ πίστις τῶν ἀποστόλων, αὕτη ἡ πίστις τῶν πατέρων, αὕτη ἡ πίστις τῶν ὀρθοδόξων, αὕτη ἡ πίστις τὴν οἰκουμένην ἐστήριξε. 

Καὶ ἐκκινεῖ ἡ ἱ. πομπὴ πρὸς τὴν μεσημβρινὴν (νοτίαν) θύραν τοῦ ναοῦ, ἐνῷ ὁ χορὸς ψάλλει τὸ ἀπολυτίκιον «Τὴν ἄχραντον εἰκόνα σου» (εἰς χρόνον ἀνάλογον). 

ΣΤΑΣΙΣ ΤΡΙΤΗ. Ὅταν ὁ ἀρχιερεὺς φθάσῃ εἰς τὸν ὡρισμένον τόπον, ἵσταται ἡ πομπή, καὶ ὁ προϊστάμενος ἀναγινώσκει τὰ λοιπὰ ἄρθρα τοῦ συμβόλου τῆς πίστεως· Καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, τὸ κύριον, τὸ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν Πατρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν.  Εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν.  Ὁμολογῶ ἓν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν. Καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ἀμήν.

 Εἶτα ὁ ἀρχιερεὺς ἐκφώνως· Μιχαὴλ τοῦ ὀρθοδόξου βασιλέως καὶ Θεοδώρας τῆς ἁγίας αὐτοῦ μητρός, αἰωνία ἡ μνήμη. ῾Ο χορὸς «Αἰωνία ἡ μνήμη» (γ΄). Ὁ ἀρχιερεύς· Βασιλείου, Κωνσταντίνου, Λέοντος, ᾿Αλεξάνδρου, Χριστοφόρου, Νικηφόρου, ᾿Ανδρονίκου, ᾿Ισαακίου, ᾿Αλεξίου καὶ Θεοδώρου, τῶν τὴν οὐράνιον βασιλείαν τῆς ἐπιγείου ἀνταλλαξαμένων, αἰωνία ἡ μνήμη. ῾Ο χορὸς «Αἰωνία ἡ μνήμη» (γ΄).

᾿Ιγνατίου, Φωτίου, Στεφάνου, ᾿Αντωνίου, ᾿Ιωσὴφ καὶ πάντων τῶν ἁγιωτάτων πατριαρχῶν τῶν ὑπὲρ τῆς πίστεως ἡμῶν ἀγωνισαμένων, αἰωνία ἡ μνήμη. ῾Ο χορὸς «Αἰωνία ἡ μνήμη» γ΄. Τούτων τοῖς ὑπὲρ εὐσεβείας μέχρι θανάτου ἄθλοις τε καὶ ἀγωνίσμασι καὶ διδασκαλίαις παιδαγωγεῖσθαί τε καὶ κρατύνεσθαι Θεὸν ἐκλιπαροῦντες καὶ μιμητὰς τῆς ἐνθέου αὐτῶν πολιτείας μέχρι τέλους ἀναδείκνυσθαι ἐκδυσωποῦντες, ἀξιωθείημεν τῶν ἐξαιτουμένων, οἰκτιρμοῖς καὶ χάριτι τοῦ μεγάλου καὶ πρώτου ἀρχιερέως Χριστοῦ τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ ἡμῶν, πρεσβείαις τῆς ὑπερενδόξου δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας, τῶν θεοειδῶν ἀγγέλων καὶ πάντων τῶν ἁγίων. 

῾Ο χορὸς «᾿Αμὴν» καὶ ψάλλει τὸ ἀπολυτίκιον «Τὴν ἄχραντον εἰκόνα σου» (εἰς χρόνον ἀνάλογον) [ἢ τὸ ἀκροτελεύτιον αὐτοῦ «Χαρᾶς ἐπλήρωσας τὰ πάντα» κ.λπ.], ἐνῷ ἡ ἱ. πομπὴ ἐπιστρέφει εἰς τὸν σολέα.

 ΣΤΑΣΙΣ ΤΕΤΑΡΤΗ.  Ὁ ἀρχιερεὺς ψάλλει ἀπὸ τῶν βημοθύρων τὸν ψαλμικὸν στίχον «Τίς θεὸς μέγας ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν· σὺ εἶ ὁ Θεὸς ὁ ποιῶν θαυμάσια μόνος».  Τὸν αὐτὸν στίχον ἐ- παναλαμβάνουν οἱ χοροὶ ἀνὰ μίαν, καὶ εἶτα τὸ «Σήμερον σωτηρία».   

*  ῾Η παροῦσα διάταξις εὕρηται καὶ εἰς τὴν ἔκδοσιν τῆς ᾿Αποστολικῆς Διακονίας «᾿Επίσημοι Δοξολογίαι» σ. 16-20.

https://agioskosmasoaitolos.wordpress.com/2016/03/13/%CE%BF%CF%81%CE%B8%CF%81%CE%BF%CF%83-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%B7%CF%83-%CE%B1-9/

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2016

Προσκυνητής . Γιατί υπάρχει το κακό στον κόσμο;

Μια απορία που καλύτερα να μην την είχα..
ΓΡΑΦΕΙ Η ΜΑΡΩ ΣΙΔΕΡΗ


 Γιατί υπάρχει κακό στον κόσμο; ... ποιος το επιτρέπει και για ποιο λόγο;
Έχεις αναρωτηθεί ποτέ; Μα τι λέω και βέβαια έχεις αναρωτηθεί... ότι κι αν πρεσβεύουμε, όσες αντιθέσεις και διαφωνίες κι αν έχουμε, ότι επιλογές κι αν κάναμε, μπροστά στην είδηση ότι το κακό με κάποιο τρόπο κάνει την εμφάνισή του ολόγυρά μας, έχουμε πάντα την ίδια απορία: 
"Γιατί υπάρχει το κακό στον κόσμο;" 
Ένας τζιχαντιστής αποκεφαλίζει έναν αιχμάλωτο... ένας ανώμαλος βασανίζει ένα παιδί... ένας ισχυρός εξαθλιώνει έναν ανίσχυρο... βία, βία, βία σε όλες τις μορφές, με όλους τους τρόπους, με κάθε λογής μεταμφίεση... τόσες πράξεις μίσους, τόσα λόγια μίσους, τόσες σκέψεις μίσους, σε τόσο διαφορετικές περιστάσεις και στο τέλος πάντα η ίδια απορία: 
"Γιατί υπάρχει κακό στον κόσμο;"


 Δε μου άρεσε να μου μένει η απορία κι άρχιζα να διαβάζω ότι θα φαινόταν ικανό να μου δώσει μια απάντηση, πειστική, μια απάντηση που να βγάζει νόημα...
Γιατί υπάρχει κακό στον κόσμο; 
Ψάχνοντας ανακάλυψα, γιατί μερικές απορίες είναι στ' αλήθεια ενοχλητικές γι' αυτόν που τις έχει: Ψάχνοντας κατάλαβα ότι η απορία μου είναι μια από τις πιο υποκριτικές απορίες που έχουν ποτέ ειπωθεί... υποκριτική γιατί ενώ φαίνεται να αναζητά το καλό, στην ουσία με εξαιρεί από το κακό... ωσάν να είμαι εγώ στην απέξω, ωσάν να μην έχω πράξει, να μην έχω πει, να μην έχω σκεφτεί τίποτε που να προκάλεσε κάποτε πόνο σε ένα συνάνθρωπο: για σκέψου το λίγο (έτσι για να μη βασανίζομαι μονάχη μου): όταν αναρωτιέμαι γιατί να υπάρχει το κακό, δεν υπονοώ ότι εγώ με το κακό ουδεμία σχέση έχω; 

Δεν υπονοώ ότι θα ήθελα έναν κόσμο απαλλαγμένο από το κακό όπως εγώ το αντιλαμβάνομαι, αλλά με εμένα μέσα σ' αυτόν τον κόσμο, λαμπρή εκπρόσωπο των καλών; 
Μα, άραγε πώς είμαι τόσο σίγουρη ότι ένας κόσμος χωρίς κακό θα έχει χώρο για μένα;
Η μήπως ερμηνεύω ως κακό μόνο τις πράξεις των άλλων που με σοκάρουν; 
Και τι γίνεται με τις δικές μου πράξεις που σοκάρουν τον διπλανό μου;
Τι γίνεται με την ειρωνεία μου, την αυστηρότητά του, την απανθρωπιά μου, την υστεροβουλία μου, τη χυδαιότητά μου, την έπαρσή μου; 
Αυτές να φύγουν ή να μείνουν;

Κι αν εγώ δεν προτίθεμαι να αλλάξω απαλλάσσοντας τον κόσμο από τον ενοχλητικό μου χαρακτήρα, τι θα απογίνω αν ποτέ εισακουστεί η ευχή μου να καθαρίσει ο κόσμος από τους κακούς; 
Βασανιστική έγινε ξαφνικά η απορία μου, γιατί όλο και πιο πολύ συνειδητοποιώ ότι στα χείλη μου απλά δεν ταιριάζει: μια χαρά απορία για αγγέλους, μα για ανθρώπους, υποκρισία... είναι μια απορία που μοιάζει να αρνείται κάθε μορφή αυτοκριτικής και το χειρότερο κάθε μορφή μεταμέλειας... είναι μια απορία που δεν μπορείς να την έχεις αν δεν έχεις το θάρρος να αντέξεις την απάντησή της: 
Γιατί υπάρχει κακό στον κόσμο;
Διότι για να μην υπήρχε θα έπρεπε να καταστραφούμε όλοι!
(Αρχ. Ιωάννης Κωστώφ)



Υ.Γ. η απάντηση είναι από το βιβλίο του Αρχιμ. Ιωάννου Κωστώφ, Το όργωμα των δοκιμασιών και ο Θερισμός τους, (Αθήνα 2012)

Η ομολογία του Πέτρου



πηγή http://nzals.blogspot.gr/2016/01/blog-post_28.html?spref=bl

Στην ερώτηση του Χριστού προς τους μαθητές Του: «σεις ποιος λέτε ότι είμαι;» δίνεται η απάντηση δια στόματος του Απ. Πέτρου: Εικόνα
Εικόνα (Ματθ. 16, 15-16). Η απάντηση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί συνοψίζει την επίσημη άποψη της Εκκλησίας. Σύμφωνα με αυτή -και σε αντίθεση με τις αιρετικές θεωρήσεις σεις που είδαμε- στο πρόσωπο του Χριστού ενώθηκαν οι δύο τέλειες φύσεις, η θεία και η ανθρώπινη. Την πίστη της αυτή η Εκκλησία διατύπωσε οριστικά και επίσημα στον όρο της Δ' Οικουμενικής Συνόδου
Εικόνα

πηγή http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B126/498/3244,13172/

if everyone cared ....Nickelback





πηγή http://nzals.blogspot.gr/2015/11/blog-post_29.html?spref=bl
Η Βασιλεία τον Θεού είναι κοντά
Όταν οι άνθρωποι αγαπούν ο ένας τον άλλο,
Όταν κάνουν ο ένας τον άλλο ευτυχισμένο,
Όταν πηγαίνουν ο ένας στον άλλο και δίνουν τα χέρια,
Όταν δημιουργούν προϋποθέσεις για ειρήνη,
Όταν κάνουν διάλογο μεταξύ τους,
Όταν είναι χαρούμενοι και κατανοούν ο ένας τον άλλο,
Όταν χαρίζουν ο ένας στον άλλο χαρά
με ένα λόγο καλό, με ένα γεμάτο αγάπη
και κατανόηση βλέμμα...
Τότε η Βασιλεία του Θεού πάντοτε είναι κοντά.
(Μάνφρεντ Λάνγκερ, Σύγχρονος γερμανός θεολόγος• από την ποιητική του συλλογή:
 «Wider die Resignation» (= ενάντια στην παραίτηση),
Regensburg, 1977• μτφρ. Γ. Τσανανά).

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B126/498/3244,13170/

Semantron Trance

ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ

                Η Εκκλησία συζητά αυτό το διάστημα για το μάθημα των Θρησκευτικών, όπως αυτό διδάσκεται στο σχολείο, για το περιεχόμενο και τους στόχους του. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα βεβαίως φαίνεται να βαραίνει υπέρ των προτάσεων διανοουμένων, αλλά και μερίδος θεολόγων που ζητούν τον αποχαρακτηρισμό του μαθήματος από «ομολογιακό» και «κατηχητικό» σε «υποχρεωτικό θρησκευτικό μάθημα, που δε θα έχει ως νομιμοποιητική του βάση το θρήσκευμα ή τη θρησκευτική ομολογία των μαθητών, αλλά τη συνεισφορά της Ορθοδοξίας, του χριστιανισμού, όπως και των άλλων θρησκευτικών παραδόσεων στον πολιτισμό και θα ευνοεί την διαπολιτισμικότητα και την ανοικτή ή απελευθερωτική θρησκευτική αγωγή».
 Το ζήτημα πάντως δε φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα τους περισσότερους γονείς.  Υπάρχουν σε αρκετές πόλεις δημοτικά σχολεία, στα οποία δε διδάσκεται το μάθημα, αφού οι δάσκαλοι και δε γνωρίζουν το αντικείμενο και αφορμώνται από ιδέες αντιθρησκευτικές και δίδεται προτεραιότητα σε άλλα, πιο «βασικά» μαθήματα, χωρίς να αντιδρούν οι γονείς των μαθητών για την παραβίαση του νόμου και του αναλυτικού προγράμματος.  Αλλά και όπου διδάσκεται το μάθημα, η έγνοια των περισσότερων γονέων είναι το παιδί τους να έχει έναν καλό βαθμό και να μην κουράζεται ιδιαίτερα στη μελέτη.
Απομένει ο θεολόγος εκπαιδευτικός. Πρόσωπο που παλαιότερα παρουσιάζονταν ως αναχρονιστική καρικατούρα, ως κατηχητής που εξέταζε το κατά πόσον οι μαθητές πίστευαν στον Θεό και ήταν καλά παιδιά. Σήμερα, ενώ στην πράξη αυτή η εικόνα δεν ισχύει στη συνείδηση των μαθητών, υφίσταται ακόμη για όσους θέλουν να απαξιώσουν το μάθημα.
Στην πράξη ο θεολόγος σήμερα αγωνίζεται να κρατήσει το μάθημα ζωντανό στις καρδιές των παιδιών. Να βοηθήσει, εκτός από τη διδασκαλία της ύλης, η οποία πόρρω απέχει από το να θεωρείται ύλη ομολογιακού μαθήματος, στην ευαισθητοποίηση των εφήβων για τον συνάνθρωπο. Να συμβάλει στον σεβασμό τους για τη ζωή και τον κόσμο. Να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για τα προβλήματα των μαθητών στις σχέσεις τους με την οικογένειά τους, με τους συνομηλίκους τους, με το ίδιο το σχολείο. Να συζητήσει μαζί τους, καλλιεργώντας κριτική συνείδηση, σε μία εποχή που αδίστακτα προπαγανδίζει τον περιορισμό της Εκκλησίας στη διακονία των υλικών αναγκών και απαξιώνει την πνευματική της αποστολή. Να τα φέρει σε επαφή με τη ζωή της Εκκλησίας ως θεωρία και πράξη, με το ήθος και την πίστη των Αγίων, όχι με σκοπό να δοκιμάσει και να εξετάσει το αν πιστεύουν, αλλά για να δώσει σ’  αυτά να κατανοήσουν ότι η ορθόδοξη παράδοση αποτελεί βασικό στοιχείο της ταυτότητάς μας ως λαού.
Η άφιξη και παραμονή στη χώρα μας πολλών μεταναστών και μάλιστα μουσουλμάνων στο θρήσκευμα αποτελεί για την Πολιτεία, αλλά και για την Εκκλησία μία ευκαιρία για επανεκτίμηση της αξίας του μαθήματος των Θρησκευτικών, αλλά και του έργου των θεολόγων στα σχολεία. Ο διάλογος θα βοηθήσει να αντιμετωπισθούν διαφωνίες σχετικά με το περιεχόμενο του μαθήματος. Ωστόσο, είναι απαραίτητη η παρουσία των θεολόγων και, ει δυνατόν, η επέκτασή της στα δημοτικά, για να αντιμετωπιστούν εκεί  τα προβλήματα στη διδασκαλία του μαθήματος.  Και εκείνοι ας κάνουν την αυτοκριτική τους, για να δούνε και να μαρτυρούν με τον δικό τους τρόπο την Αλήθεια. Δηλαδή τον Χριστό που αγαπά και σώζει, όχι ως προπαγάνδα, αλλά ως πρόταση ελευθερίας!       
    
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Ορθόδοξη Αλήθεια"
στο φύλλο της Τετάρτης 24 Φεβρουαρίου 2016

πηγή  http://themistoklismourtzanos.blogspot.gr/2016/02/blog-post_24.html?spref=bl
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...